Genetic
- Phone: +48 91 433 42 56
- Email: office@read-gene.com
- Address: Grzepnica, ul. Alabastrowa 8, 72-003 Dobra (Szczecińska)
Menu
Diet modifications
Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Foods with elevated arsenic levels
Among the products rich in arsenic, the main ones include:- sea fish
- supplements and medicines made from marine organisms
- seafood
- rice
- cocoa
- fruits and vegetables grown with the use of pesticides - it is recommended to eat "unspread" fruits and vegetables, i.e. from plots or BIO/ECO
Attention
Consumption of arsenic-rich foods (saltwater fish, rice, and seafood) during the three days preceding blood sampling may increase its level in the blood or serum. In case of consuming these products, it is recommended to exclude them from the diet for at least three days before blood sampling to obtain accurate results. It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian.According to the latest research in our Center, the concentration of manganese (Mn) in the serum is significantly correlated with the life expectancy of women with cancer.
Manganese is an essential nutrient involved in the proper functioning of the immune system, regulation of blood sugar levels and cellular energy, reproduction, digestion, bone growth, blood clotting, and homeostasis, as well as defense against reactive oxygen species. The functions performed by manganese metalloproteins include oxidoreductases, transferases, hydrolases, lyases, isomerases, and ligases. Mn acts as a cofactor for various enzymes, including arginase, glutamine synthetase (GS), pyruvate carboxylase, and manganese superoxide dismutase (Mn-SOD). Mn tends to accumulate in the liver, pancreas, bones, and brain.
Mn absorption depends, among other things, on gender and ferritin content (J. W. Finley, P.E. Johnson, L.K. Johnson Sex affects manganese absorption and retention by humans from a diet adequate in manganese Am Clin Nutr 1994, J.W. Finley Manganese absorption and retention by young women is associated with serum ferritin concentration Am J Clin Nutr. 1999).
Products low in manganese
Products with the lowest manganese content include, among others, corn flakes, cream, kefir, yogurt, milk, yellow cheese, eggs, meat, fish, edible fats, and fruits.
Below is the list of products with data about manganese content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean manganese concentration [mg] per 100g of product |
| Cream | 0 |
| Kefir, buttermilk | 0 |
| Edible fats (oil, margarine, lard, olive oil, bacon fat, butter) | 0,00-0,01 |
| Sugar | 0,01 |
| Egg | 0,03-0,05 |
| Cheese (yellow, Feta type, Camembert, cottage cheese, processed) | 0,02-0,05 |
| Alcohol (beer, champagne, vermouth, wine, vodka, spirits) | 0,00-0,10 |
| Yogurt (plain, fruit-flavored) | 0,00-0,13 |
| Milk (cow's milk, goat's milk, sheep's milk, condensed milk, UHT milk) | 0,01-0,02 |
| Mayonnaise | 0,02 |
| Honey | 0,01-0,03 |
| Pumpkin | 0,04 |
| Coffee | 0,05 |
| Tomato | 0,06 |
| Cornflakes | 0,07 |
| Kissel | 0,07 |
| Cucumber | 0,08 |
| Fish | 0,01-0,09 |
| Radish | 0,09 |
| Liver (veal, pork, beef) | 0,01-0,11 |
| Pepper | 0,1 |
| Eggplant | 0,1 |
| Pudding | 0,1 |
| Salt | 0,14 |
| Pasta (egg-free pasta, double-egg pasta, quadruple-egg pasta) | 0,13-0,15 |
| Zucchini | 0,16 |
| Soy | 0,17 |
| Onion | 0,17 |
| Cauliflower | 0,17 |
| Leek | 0,18 |
| Potato | 0,10-0,18 |
| Carrot | 0,19 |
| Asparagus | 0,2 |
| Corn | 0,2 |
| Green beans | 0,2 |
| Groats (barley, semolina) | 0,24 |
| Spinach | 0,26 |
| Chard | 0,26 |
| Chips | 0,23-0,27 |
| Salat | 0,28 |
| Meat, sausage, pate (beef, mutton, turkey, chicken, horse meat, pork, veal) | 0,23-0,28 |
| Drinks and juices (except pineapple juice) | ≤0,29 |
| Cabbage | 0,15-0,31 |
| Sorrel | 0,34 |
| Black tea | 0,34 |
| Rice (white) | 0,32-0,35 |
| Rolls (wheat, butter, challah, ciabatta) | 0,33-0,35 |
| Mustard | 0,36 |
| Broad bean | 0,39 |
| Broccoli | 0,39 |
| Flour (corn, wheat type 550) | 0,25-0,40 |
| Beetroot | 0,4 |
| Brussels sprouts | 0,41 |
| Horseradish | 0,46 |
| Garlic | 0,46 |
| Fruits | ≤0.84 |
| Pistachios | 0,88 |
| Sweets and cakes (except chocolate and cocoa) | ≤0.97 |
Products with high manganese content
The richest sources of manganese are products such as wheat, rye, hazelnuts, walnuts, poppy seeds, sunflower seeds, cocoa, peas, and white beans.
Below is the list of products with data about manganese content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean manganese concentration [mg] per 100g of product |
| White beans | 2 |
| Pea | 2,03 |
| Cocoa 16% | 2,49 |
| Sunflower seeds | 2,61 |
| Amaranth flour | 3,3 |
| Italian nuts | 3,6 |
| Poppy | 3,71 |
| Hazelnuts | 4,2 |
| Muesli, oatmeal | 3,29-4,19 |
| Rye flour (type 1400, 2000) | 3,56-4,24 |
| Rye (grain) | 4,24 |
| Bread (whole grain rye, pumpernickel, crispbread) | 3,01-4,53 |
| Wheat (bran, germ) | 10,00-17,24 |
ATTENTION! It should be noted that the above norms are based on scientific research but may be subject to change as further studies are conducted. Detailed dietary recommendations allowing for optimal modification of manganese in serum are currently being developed.
developed by:
mgr Paulina Waszczuk
mgr Róża Derkacz
prof. dr. hab. n. med. Jan Lubiński
Zinc - basic information
The bioavailability of zinc depends on a number of factors, including: phytic acid, calcium and dietary fiber (Hemalatha i in. Zinc and iron contents and their bioaccessibility in cereals and pulses consumed in India 2007).
The bioavailability of zinc from animal products is higher than from plant products because the latter contain phytic acid and other zinc absorption inhibitors (IOM Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc National Academies Press, Washington, DC 2001).
Meat from mammals, poultry, fish, and shellfish are the richest sources of zinc, and this food does not contain phytic acid. Eggs and dairy products also do not contain phytic acid but have slightly less zinc. Most grains and legumes have a moderate level of zinc but a high content of phytic acid, which reduces the amount of zinc available for absorption. Rice, starchy roots, and tubers have lower zinc content than legumes and grains. Most fruits and vegetables are not rich sources of zinc.K. Brown i in. The Importance of Zinc in Human Nutrition and Estimation of the Global Prevalence of Zinc Deficiency 2001).
Heat treatment can alter factors that inhibit mineral absorption, such as phytic acid and soluble dietary fiber, thereby improving mineral absorption.Lambardi-Boccia i in. Aspects of meat quality: trace elements and B vitamins in raw and cooked meats 2003).
During fermentation (e.g., in the case of sourdough bread), phytase enzymes are produced, which break down phytates, thereby increasing the amount of absorbed zinc.
It is important to note that other elements should also be within the normal rangeincluding arsenic (As) and selenium (Se). For individuals poisoned with arsenic, it is not recommended to consume foods that are rich in arsenic. Such products include fish, seafood, rice, fruits, and vegetables sprayed with pesticides and herbicides, as well as supplements containing fish oils. In the case of individuals with low selenium levels, it is recommended to consume legumes and nuts.
Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Products low in zinc content
Products with the lowest zinc content include, among others, eggless pasta, two-egg pasta, barley groats, cucumber, most fruits, chicken egg white, chicken breast meat, and edible fats. Below are the data on zinc content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised in 2017. In the PDF file, you will find a study divided into product categories.| Groceries | Mean zinc concentration [mg] per 100 g of products |
| Lemonade | 0 |
| Beer | 0 |
| Champagne | 0 |
| Vodka | 0 |
| Carbonated drinks | 0,01 |
| Sugar | 0,02 |
| Honey | 0,02 |
| Kissel | 0,03 |
| Pudding | 0,04 |
| Liquid whey | 0,05 |
| Jelly candy | 0,05 |
| Watermelon | 0,07 |
| Tangerines | 0,07 |
| Papaya | 0,07 |
| Black tea | 0,07 |
| Edible fats (oil, margarine, lard, olive oil, bacon fat, butter) | 0,00-0,08 |
| Lemon | 0,08 |
| Wild strawberries | 0,08 |
| Salt | 0,08 |
| Gooseberry | 0,09 |
| Strawberries | 0,09 |
| Wine | 0,00-0,1 |
| Kiwi | 0,1 |
| Sour cherries | 0,1 |
| Plum | 0,11 |
| Grapes | 0,11 |
| Mango | 0,12 |
| Rhubarb | 0,13 |
| Nectarine | 0,13 |
| Boiled cauliflower | 0,14 |
| Tsurnip | 0,14 |
| Peach | 0,14 |
| Cherries | 0,15 |
| Pear | 0,15 |
| Apricots | 0,15 |
| Orange | 0,15 |
| Apple | 0,16 |
| Celery | 0,17 |
| Banana | 0,18 |
| Grapefruit | 0,19 |
| Fruit jam | 0,05-0,19 |
| Eggplant | 0,2 |
| Caramels (hard, stuffed) | 0,08-0,20 |
| Currants (white, red) | 0,22 |
| Green olives | 0,22 |
| Cream cream 30% fat | 0,23 |
| Juice (fruit, vegetable) | 0,10-0,23 |
| Onion | 0,24 |
| Ananas | 0,24 |
| Cucumber (canned, plain) | 0,11-0,24 |
| Broccoli | 0,25 |
| Carrot | 0,25 |
| Dried raisins | 0,25 |
| Mayonnaise | 0,25 |
| Tomato | 0,26 |
| Peppers (green, red) | 0,24-0,26 |
| Radish | 0,26 |
| Melon | 0,28 |
| Cabbage | 0,24-0,28 |
| Pasta (eff-free pasta, double-egg pasta) | 0,26-0,28 |
| Kefir 2% fat | 0,28 |
| Cream 18%/ 12% fat | 0,27-0,29 |
| Barley | 0,29-0,30 |
| Zucchini | 0,3 |
| Potato | 0,3 |
| Coffee cream 9% fat | 0,3 |
| Egg white | 0,3 |
| Hake (fresh) | 0,3 |
| Mackerel | 0,39 |
| String beans | 0,45 |
| Chicken (without skin) | 0,49 |
| Wheat flour type 500 | 0,56 |
| Coffee | 0,7 |
Products with high zinc content
The richest sources of zinc are products such as wheat, buckwheat, millet, almonds, yellow cheese, egg yolk, liver, meat (except chicken breast), cocoa, flax and pumpkin seeds. Data on the zinc content in products is presented below based on the book "tables of composition and nutritional value of food" Food Composition Tables by H.Kunachowicz et al. PZWL 2nd edition revised 2017. In the PDF file, you will find a study divided into product categories.| Groceries | Mean zinc concentration [mg] per 100 g of products |
| Apple (dried) | 0,79 |
| Apricots (dried) | 0,84 |
| Figs, dried | 0,94 |
| Garlic | 1 |
| Horseradish | 1,4 |
| "Feta" cheese | 2 |
| Cumin sticks | 2,16 |
| Sardines | 2,3 |
| Dark chocolate | 2,43 |
| Sunflower seeds | 2,69 |
| Sesame (seeds) | 2,79 |
| Baker's yeast, pressed | 2,79 |
| Milk powder, whole | 3,09 |
| Flakes (oat, muesli, wheat, rye) | 2,50-3,10 |
| Nuts (peanut, hazelnut, Italian) | 2,70-3,10 |
| Almonds | 3,19 |
| Parmesan cheese | 3,2 |
| Blue poppy | 3,34 |
| Groats (buckwheat, millet) | 3,5 |
| Chicken egg yolk | 3,55 |
| Smoked sheep cheese | 3,69 |
| Meat, sausage, pate (beef, mutton, turkey, horse meat, pork, veal) | 2,26-3,74 |
| Flour (including wheat type 1850) | 2,68-3,84 |
| Bread | 2,37-4,10 |
| Skimmed milk powder | 4,15 |
| Yellow cheese | 3,46-4,40 |
| Liver (pork, beef, chicken) | 3,50-4,50 |
| Legumes (peas, white beans, soybeans, lentils, broad beans, green peas) | 1,40-4,20 |
| Cocoa 16% | 6,56 |
| Pumpkin seeds | 7,5 |
| Flax seeds | 7,8 |
| Calf liver | 8,4 |
| Wheat (bran, germ) | 8,85-14,96 |
Supplementation
Additionally, in case of zinc deficiency, supplementation with the following preparations may be considered:- Natural Elements Zink 100 ml – liquid zinc [purified water, glycerin (vegetable), zinc sulfate]
- Zinc – liquid zinc 15 mg, Dr. Mercola [organic glycerol (glycerin), water, organic apple juice, zinc sulfate]
- Zinc Citrate 15mg, Medverita [inulin (chicory root), zinc (zinc citrate), gelatin (capsule shell)]
- Zinc Picolinate 22 mg, Swanson [gelatin, filler: microcrystalline cellulose, anti-caking agents: magnesium salts of fatty acids and silicon dioxide]
- Zinc Organic, 15 mg Walmark [zinc gluconate, sorbitol (humectant), microcrystalline cellulose, magnesium stearate (anti-caking agent]
- Zinc, 10 mg, Colfarm [Microcrystalline cellulose (filling agent), zinc gluconate (zinc), magnesium stearate (anti-caking agent), L-ascorbic acid (vitamin C)]
- Bio-Cynk, 15 mg, PHARMA NORD [Zinc glucuronide, glucose, bulking agent (microcrystalline cellulose), anti-caking agent (magnesium stearate), binder (silicon dioxide)]
According to current data observed also in studies conducted in our center, copper belongs to the elements of very important significance in the prevention and early detection of cancers. It seems that copper plays the most significant role in the course of processes related to the survival of patients affected by malignant tumors. In patients with malignant tumors, the risk of death within 5 and 10 years from diagnosis increases several to several dozen times with high copper levels in the blood. This risk is increased in all malignant tumors examined by us (breast cancer, prostate cancer, malignant melanoma, laryngeal cancer). It seems justified for patients with malignant tumors to preferentially consume products with low copper content.
Below is the list of products with data about copper content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
Products low in copper content
Products with the lowest copper content include, among others, drinks (e.g. tea, lemonade), various types of oils (e.g. rapeseed, sunflower), and dairy products.
Below is the list of products with data about copper content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean copper concentration [mg] per 100g of product |
| Lard | 0 |
| Black tea | 0 |
| Lemonade | 0 |
| Fruit-flavored carbonated drinks | 0 |
| Carbonated drinks | 0 |
| Beer | 0 |
| Vodka | 0 |
| Rectified spirit | 0 |
| Gelatine | 0 |
| Margarine | 0,00-0,01 |
| Oil (safflower; corn; palm; grapeseed; rapeseed; sesame; sunflower; soybean) | 0,00-0,04 |
| Buttermilk | 0,01 |
| Butter | 0,01 |
| Pork fat | 0,01 |
| Melon | 0,01 |
| Jelly candy | 0,01 |
| Champagne | 0,01 |
| Pudding | 0,01 |
| Milk | 0,01-0,02 |
| Chicken (chicken breast; wing) | 0,01-0,04 |
| Wine, white | 0,01-0,05 |
| Cream | 0,02 |
| Kefir | 0,02 |
| Cottage cheese | 0,02 |
| Cream cheese | 0,02 |
| Sole fish | 0,02 |
| Pineapple in syrup | 0,02 |
| Sugar | 0,02 |
| Honey, artificial | 0,02 |
| Caramels | 0,02 |
| Kissel | 0,02 |
| Broccoli | 0,02-0,03 |
| Natural yogurt | 0,03 |
| Egg white | 0,03 |
| Beef ribs | 0,03 |
| Hake | 0,03 |
| Papaya | 0,03 |
| Cream puffs | 0,03 |
| Yellow cheese (cheddar; Edam; Emmental; Tilsit) | 0,03-0,04 |
| Cauliflower | 0,03-0,04 |
| Cabbage (white; Napa/Chinese; pickled) | 0,03-0,04 |
| Cauliflower | 0,03-0,04 |
| Tenderloin ('sopocka'; turkey; chicken breast) | 0,03-0,05 |
| Homemade mayonnaise (with rapeseed and sunflower oil) | 0,03-0,05 |
| Fruit jam | 0,03-0,07 |
| Turkey (except drumstick and leg) | 0,04 |
| Pork ham | 0,04 |
| Masurian turkey sausage | 0,04 |
| Chicken breast ham | 0,04 |
| Pollock fish | 0,04 |
| Perch fish | 0,04 |
| Trout fish | 0,04 |
| Zander fish | 0,04 |
| Tuna in its own sauce | 0,04 |
| Pasta, boiled | 0,04 |
| Corn | 0,04 |
| Radish | 0,04 |
| Salat | 0,04 |
| Apple | 0,04 |
| Peaches in syrup | 0,04 |
| Karpatka cakes | 0,04 |
| Krakow cheesecake | 0,04 |
| Pineapple cake | 0,04 |
| Vermouth, sweet | 0,04 |
| Condensed milk | 0,04-0,05 |
| Pork (boneless bacon; shank; jowl; boneless pork loin; ribs) | 0,04-0,05 |
| Hot dogs; sausage (mortadella; wiener sausage; Silesian) | 0,04-0,05 |
| Celery, celery root | 0,04-0,05 |
| Country ham | 0,05 |
| Cod fish | 0,05 |
| Flounder fish | 0,05 |
| Cornflakes | 0,05 |
| Tangerines | 0,05 |
| Cherry | 0,05 |
| Peaches | 0,05 |
| Coffee | 0,05 |
| Irises, fudge candy | 0,5 |
| Shortcrust pastry | 0,5 |
| Eclairs with whipped cream | 0,5 |
| Napoleon cakes | 0,5 |
| Rice (white, brown) | 0,05-0,06 |
Products with high copper content
The richest sources of copper are products such as wheat, meat (including fish), offal, vegetables, and fruit.
Below is the list of products with data about copper content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean copper concentration [mg] per 100g of product |
| Bread, rolls | 0,07-0,33 |
| Potato | 0,09-0,14 |
| Sausage (juniper chicken sausage; chicken Podlaska sausage; chicken ham sausage) | 0,10-0,13 |
| Sheep's milk | 0,1 |
| Chicken stomach | 0,1 |
| Mutton shoulder | 0,1 |
| Sirloin | 0,1 |
| Carp fish | 0,1 |
| Corn flour | 0,1 |
| Broad bean | 0,1 |
| Carrot | 0,1 |
| Cucumber | 0,1 |
| Tsurnip | 0,1 |
| Spinach | 0,1 |
| Banana | 0,1 |
| Currant | 0,11-0,13 |
| Black brawn | 0,11 |
| Ham (chicken deli; chicken leg) | 0,11 |
| Tomato concentrate | 0,11 |
| Wild blueberries | 0,11 |
| Plum | 0,11 |
| Strawberry | 0,11 |
| Wheat flour | 0,12-0,33 |
| Chicken kabanos | 0,12 |
| Sardines | 0,12 |
| Smoked eel | 0,12 |
| Wild strawberries | 0,12 |
| Leek | 0,13 |
| Kiwi | 0,13 |
| Mango | 0,13 |
| Sour cherries | 0,13 |
| Kiszka (pâté; bloody) | 0,14-0,20 |
| Chicken egg yolk | 0,14 |
| Duck | 0,14 |
| Horse meat | 0,14 |
| Buckwheat groats | 0,14 |
| Parsley root | 0,14 |
| Parsnip | 0,14 |
| Rabbit | 0,15 |
| Pasztet z kurczaka | 0,15 |
| Tuna, fresh | 0,15 |
| Pumpkin | 0,15 |
| Apricots | 0,15 |
| Tongue pork, jellied pork tongue | 0,16-0,23 |
| Pâté (pork; mixed meat) | 0,16-0,24 |
| Liver pâté | 0,16 |
| Mackerel | 0,16 |
| Kohlrabi | 0,16 |
| Salt | 0,16 |
| Herring | 0,17-0,33 |
| Rye flour | 0,17-0,35 |
| Gose | 0,17 |
| Chicken blood sausage | 0,17 |
| Fish terrine | 0,17 |
| Chicory | 0,17 |
| Milk powder | 0,18-0,24 |
| Chard | 0,18 |
| An avocado | 0,18 |
| Gooseberry | 0,19 |
| Raspberries | 0,19 |
| Veal shoulder | 0,20-0,25 |
| Parmesan cheese | 0,2 |
| Halibut fish | 0,2 |
| Rice flour | 0,2 |
| Apple (dried) | 0,2 |
| Dates, dried | 0,2 |
| Lemon | 0,2 |
| Egg powder | 0,21 |
| Horseradish | 0,23 |
| Soy sprouts | 0,23 |
| Olives | 0,23 |
| Barley flakes | 0,25 |
| Millet groats | 0,25 |
| Pea green | 0,25 |
| Cassava | 0,25 |
| Biscuits | 0,25 |
| Pumpernikiel | 0,26 |
| Garlic | 0,26 |
| Ketchup | 0,26 |
| Italian nut | 0,28 |
| Champignons | 0,30-0,40 |
| Pork brain | 0,3 |
| Liver, chicken | 0,3 |
| Rye flakes | 0,3 |
| Prepared rice | 0,33 |
| Potato flakes | 0,33 |
| Pork legs | 0,35 |
| Wheat grain | 0,35 |
| Rye grain | 0,35 |
| Figs, dried | 0,35 |
| Lentils | 0,36-0,85 |
| Wheat flakes | 0,36 |
| Pork, heart | 0,37 |
| Crispy bread | 0,37 |
| Dried raisins | 0,37 |
| Muesli | 0,40-0,55 |
| Smoked sheep cheese | 0,4 |
| Flax seeds | 0,4 |
| Plum, dried | 0,42 |
| Poppy | 0,42 |
| Coconut | 0,44 |
| White beans | 0,48 |
| Amaranth flour | 0,5 |
| Pea | 0,5 |
| Oatmeal flakes | 0,55 |
| Coconut shrims | 0,55 |
| Parsley | 0,61 |
| Liver, beef | 0,62 |
| Liver, pork | 0,63 |
| Halvah | 0,67-0,76 |
| Chestnut flour | 0,7 |
| Millet flour | 0,74 |
| Apricots (dried) | 0,77 |
| Pistachios | 0,81 |
| Peanuts | 0,86 |
| Kidney, pork | 0,89 |
| Wheat bran and germ | 0,91-0,95 |
| Almonds | 1 |
| Hazelnuts | 1,29 |
| Sesame | 1,3 |
| Soy | 1,5 |
| Full-fat soy flour | 1,53 |
| Pumpkin seeds | 1,57 |
| Sunflower seeds | 1,87 |
| Cocoa 16% | 3,71 |
| Calf liver | 5,5 |
Kadm jest pierwiastkiem toksycznym dla naszego organizmu, według Międzynarodowej Agencji do Badań nad Rakiem (IARC) kadm i jego związki zostały określone jako bezwzględne ludzkie karcynogeny – grupa 1. Mimo wszystko obserwuje się wyjątki, w których konieczne jest utrzymanie tego pierwiastka na minimalnym poziomie. Niekorzystne działanie kadmu i jego związków może prowadzić do chorób nerek, sercowo-naczyniowych, nadciśnienia, anemii, uszkodzeń wątroby, zaburzeń układu immunologicznego, niedoborów żelaza, miedzi i cynku, a także rozwinięcia choroby nowotworowej. W przeprowadzonych badaniach własnych na polskiej populacji wykazano zależność pomiędzy stężeniem kadmu we krwi pełnej a ryzykiem zachorowania na nowotwory złośliwe u kobiet i mężczyzn.
Obniżenie
Efektywność modyfikacji stężenia kadmu we krwi jest słabo poznana. Z pewnością osoby palące papierosy powinny rzucić palenie – palenie papierosów istotnie podwyższa stężenie kadmu.
Modyfikacja diety, również może obniżyć stężenie kadmu. Do produktów zawierających wyższe stężenie tego pierwiastka należą owoce morza, podroby, zboża, nasiona oleiste, soja, kakao czy warzywa (głównie: szpinak, ziemniaki, grzyby suszone). Wchłanianie kadmu z pożywienia może być również zwiększone przy niedoborach innych pierwiastków np. cynku.
Zwiększenie
Do rozważenia wprowadzenie do diety produktów cechujących się wyższą zawartością kadmu. Do produktów zawierających wyższe stężenie tego pierwiastka należą owoce morza, podroby, zboża, nasiona oleiste, soja, kakao czy warzywa (głównie: szpinak, ziemniaki, grzyby suszone).
Zanieczyszczenie środowiska ołowiem (Pb) stanowi nieustający problem dla rozwijających się społeczeństw. Toksyczne działanie ołowiu dotyczy głównie jego wpływu na układ krwiotwórczy(Johnson, F.M. The Genetic Effects of Environmental Lead. Mutat Res 1998), obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy (Marchetti, C. Molecular Targets of Lead in Brain Neurotoxicity. Neurotox Res 2003) oraz przewód pokarmowy (Tomczyk, J.; Lewczuk, E.; Abdrzejak, R. Ostre Zatrucia Organicznymi Związkami Ołowiu.; Medycyna Pracy, 1999). Ze względu na wszechobecność ołowiu, praktycznie każdy człowiek narażony jest na kontakt z tym pierwiastkiem. Toksyczność ołowiu prowadzi między innymi do zmiany aktywności wielu enzymów oraz zaburzeń funkcji wolnych i strukturalnych białek w komórce (Cellular Mechanisms of Lead Neurotoxicity). Wiele badań sugeruje, że ważnym molekularnym mechanizmem toksyczności ołowiu jest jego udział w powstawaniu wolnych rodników tlenowych, które odgrywają dużą rolę w powstawaniu uszkodzeń wewnątrzkomórkowych oraz w patogenezie wielu schorzeń, w tym nowotworów złośliwych (Nersesyan, A.; Kundi, M.; Waldherr, M.; Setayesh, T.; Mišík, M.; Wultsch, G.; Filipic, M.; Mazzaron Barcelos, G.R.; Knasmueller, S. Results of Micronucleus Assays with Individuals Who Are Occupationally and Environmentally Exposed to Mercury, Lead and Cadmium. Mutat Res 2016). Według klasyfikacji karcynogenów IARC, ołów i jego związki należą do grupy 2a i 2b tj. potencjalnie karcinogennych (List of Classifications – IARC Monographs on the Identification of Carcinogenic Hazards to Humans).
Obniżanie
W badaniach wykonanych w naszym Ośrodku wykazano, że stężenie ołowiu we krwi jest skutecznie obniżane za pomocą suplementacji DMSA (dawka: 10 mg/kg ). W protokole badania po 1 miesiącu suplementacji u wszystkich uczestników następowało odtrucie z ołowiu, jednak po kilku tygodniach stężenia ołowiu na nowo wzrastały. Dokładny opis protokołu znajduje się here.
Poniżej zestawiono dane o zawartości ołowiu w produktach spożywczych bazując na następujących publikacjach naukowych:
- Liang G, Gong W, Li B, Zuo J, Pan L, Liu X. Analysis of Heavy Metals in Foodstuffs and an Assessment of the Health Risks to the General Public via Consumption in Beijing, China. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(6):909. Published 2019 Mar 13.
- Jitaru P, Ingenbleek L, Marchond N, et al. Occurrence of 30 trace elements in foods from a multi-centre Sub-Saharan Africa Total Diet Study: Focus on Al, As, Cd, Hg, and Pb. Environ Int. 2019;133(Pt B):105197.
- Rusin, M., Domagalska, J., Rogala, D. et al.Concentration of cadmium and lead in vegetables and fruits. Sci Rep 11, 11913 (2021).
- Scientific Report Of EFSA- Lead dietary exposure in the European population, 2012
Produkty o niskiej zawartości Pb
Do produktów o najniższej zawartości ołowiu zaliczamy między innymi brukselkę, mleko odzwierzęce, bataty, jajka, makarony czy mango.
| Groceries | Średnia zawartość ołowiu [mg] na 100 g produktu |
| Woda butelkowana | 0,01 |
| bataty | 0,02 |
| Mleko | 0,02 |
| Gin | 0,02 |
| Brussels sprouts | 0,02 |
| Makarony | 0,03 |
| Mango | 0,03 |
| Jajka | 0,03 |
| Ryż | 0,04 |
| Mleko kokosowe | 0,05 |
| Żurawina | 0,05 |
| Margarine | 0,06 |
| Melon | 0,06 |
| Corn | 0,07 |
| Pomidory | 0,07 |
| Asparagus | 0,07 |
| Watermelon | 0,08 |
| Ryby morskie | 0,08 |
| Pepper | 0,08 |
| Kawa rozpuszczalna | 0,08 |
| Plum | 0,08 |
| Strawberries | 0,08 |
| Fasola | 0,09 |
| Garlic | 0,1 |
Attention! Należy pamiętać, że stężenie ołowiu w produktach suszonych może być nawet 8 krotnie wyższe niż w świeżych.
Produkty o wysokiej zawartości Pb
Do produktów o najwyższej zawartości ołowiu zaliczamy między innymi ryby oraz owoce morza, kapustę czy marchewkę.
| Groceries | Średnia zawartość ołowiu [mg] na 100 g produktu |
| Karaś | 1,74 |
| Cabbage | 1,6 |
| Wołowina | 1,56 |
| Krewetki | 1,54 |
| Marchewka | 1,26 |
| Cucumber | 1,2 |
| Carp fish | 1,12 |
| Wędzone ryby | 1,1 |
| Onion | 0,95 |
| Potato | 0,84 |
| Baranina | 0,7 |
| Wieprzowina | 0,39 |
| Banany | 0,34 |
| Olej palmowy | 0,22 |
| Wino czerwone | 0,22 |
| Oliwa z oliwek | 0,21 |
| Kurczak | 0,2 |
| Orzeszki ziemne | 0,19 |
| Groszek | 0,18 |
| Sok winogronowy | 0,18 |
| Sok z czarnej porzeczki | 0,18 |
| Wine, white | 0,17 |
| Masło | 0,16 |
| Cytrusy | 0,14 |
| Sok pomidorowy* | 0,08 |
| Nektar brzoskwiniowy* | 0,05 |
*Pokarmy w postaci płynnej przyjmuje się w większych ilościach niż pokarmy stałe; są one również zazwyczaj lepiej przyswajalne dla organizmu, dlatego też zaliczamy je do produktów o wysokim stężeniu ołowiu.
Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Zalecenia dla osób posiadających wynik zawartości selenu
Obniżenie stężenia selenu W obniżaniu stężenia selenu najskuteczniejszym sposobem jest modyfikacja diety. W tym celu należy ograniczyć spożycie między innymi następujących produktów: orzechy ( głównie brazylijskie, nerkowe, włoskie), rośliny strączkowe (np. soczewica, groch, soja), ryby morskie i owoce morza. Dodatkowo należy wykluczyć suplementację selenem oraz preparatami, wyrobami medycznymi, które zawierają w składzie ten pierwiastek. Podwyższenie stężenia selenu Poniższe przykłady modyfikacji diety przeznaczone są jedynie dla osób posiadających wyniki zawartości selenu (Se) we krwi pełnej lub w surowicy. Służą one do samodzielnego podwyższenia zawartości selenu we krwi bądź w surowicy. W pierwszej kolumnie znajduje się informacja, o ile powinna wzrosnąć zawartość selenu we krwi/surowicy (zawsze celujemy w środek normy podanej na wyniku). Natomiast w kolumnie drugiej jest informacja o ile, powinniśmy zwiększyć podaż selenu z dietą, aby uzyskać odpowiedni wzrost we krwi. Przykładowo, pacjent ma stężenie selenu we krwi 90 µg/l a na wyniku podana jest informacja, że optymalnym poziomem dla niej/niego będzie zawartość selenu we krwi w przedziale 100-110 µg/l. Pacjent jest poniżej zalecanej normy, więc powinien podnieść zawartość selenu we krwi. Zawsze celujemy w środek normy, czyli w tym wypadku będzie to 105 µg/l. Pacjent powinien podnieść poziom selenu we krwi o 15 µg/l (105 µg/l -90 µg/l), w związku z czym należy zwiększyć ilość selenu w diecie o 45 µg/dzień. Przykładowe modyfikacje diety dla tego pacjenta, znajdują się w wierszu 3 poniższej tabeli. Uwaga! Należy pamiętać, że podane propozycje diet są jedynie opcją do rozważenia. Aby otrzymać spersonalizowane zalecenia dietetyczne obejmujące ograniczenia (np. nietolerancje, alergie) i preferencje pacjenta należy zgłosić się do dietetyka. Po 3-6 miesiącach stosowania modyfikacji dietetycznych wskazane jest ponowne oznaczenie stężenia selenu w celu dokonania oceny skuteczności diety.| Wartość o jaką należy zwiększyć stężenie Se w organizmie [µg/l] (informacja zawarta na wyniku) | Ilość selenu obecna w codziennej diecie [µg]* (informacja zawarta na wyniku) | Przykład I | Przykład II |
|---|---|---|---|
| 5 | 10 | orzech brazylijski 1 szt; krówka mleczna 10g | Zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 kropla co 2 dni |
| 10 | 30 | orzech brazylijski 2 szt; soczewica 50g; żurawina 10g | krówka mleczna 20g lub orzech nerkowca 10; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 krople dziennie |
| 15 | 45 | orzech brazylijski 2 szt.; soczewica 50g; żurawina 10g | Zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 kropla co 2 dni |
| 20 | 60 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 50g; jajko 1 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 6g | krówka mleczna 60g lub kasza gryczana 75g lub orzech nerkowca 35g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 25 | 75 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 50g; jajko 1 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 20g | orzech brazylijski 20g lub krówka mleczna 100g i kasza gryczana 100g lub orzech nerkowca 100g lub soczewica (czerwona, żółta, brązowa lub zielona) 50g i groch żółty łuskany 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 35 | 105 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 40g i krówka mleczna 20g lub orzech nerkowca 200g i kasza gryczana 100g lub orzech brazylijski 20g i soczewica (brązowa, – czerwona, zielona, żółta) 50g i krówka mleczna 60g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 40 | 120 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 35g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 45 | 135 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 40g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g;dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 50 | 150 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 45g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 55 | 165 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 50g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 60 | 180 | orzech brazylijski 5 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 55g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dzienniee |
| 65 | 195 | orzech brazylijski 6 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 60g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 70 | 210 | orzech brazylijski 7 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 65g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 75 | 225 | orzech brazylijski 8 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt. – świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 70g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
Attention It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian.
Po 3-6 miesiącach stosowania modyfikacji dietetycznych wskazane jest ponowne oznaczenie stężenia selenu w celu dokonania oceny skuteczności diety.Według przeglądu piśmiennictwa naukowego na dzień 20.03.2021 za najbardziej kompletny i pogłębiony uznajemy artykuł: Shiqian Hu and Margaret P. Rayman,µ Multiple Nutritional Factors and the Risk of Hashimoto’s Thyroiditis (Thyroid Vol. 27, Number 5, 2017; Mary Ann Liebert Inc. DOI: 10.1089/thy.2016.0635).
W większości prac stwierdza się zmniejszoną częstość chorób tarczycy u osób stosujących suplementację selenem w związku z podwyższeniem poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych, zwłaszcza anty TPO. Suplementacja w dawce około 200 µg selenu dziennie przez okres 6-12 miesięcy u większości osób skutkuje obniżeniem poziomu przeciwciał (P. Zagrodzki, J. Kowalczyk, Znaczenie selenu w leczeniu choroby Hashimoto; Postępy Hig Med Dosw (online), 2014; 68: 1129-1137, e-ISSN 1732-2693); (R. Krysiak, K.Kowalcze, B. Okopień, Hyperprolactinemia attenuates the inhibitory effect of vitamin D/selenomethionine combination therapy on thyroid women with Hashimoto’s thyroiditis: A pilot study. J CLin Pharm Ther. 2020;451334-1341). Podobną korelację zaobserwowano również w badaniach Kryczyk-Kozioł Jadwiga i wspł. (Kryczyk-Kozioł J., Zagrodzki P., et al, Positive effects of selenium supplementation in women with newly diagnosed Hashimoto’s thyroiditis in an area with low selenium status. Int J Clin Pract. 2021).
Aktualne dane z piśmiennictwa wskazują na celowość rozważenia suplementacji selenem u osób z chorobą Hashimoto, chociaż większość autorów zgadza się z opinią, że brak wciąż aktualnych danych by uznać takie postępowanie za standard.
Ze względu na zebrane przez nas wieloletnie doświadczenie uważamy, że oczekiwania co do przyswajalności bardzo dobrze spełnia opracowany przez nas preparat Sel-BRCA1, dostępny na naszej stronie internetowej read-gene.com
W razie problemów w uzyskaniu zaleceń prosimy o kontakt: eksperci@sel-brca1.pl
Prosimy o zapoznanie się z naszym schematem postępowania w przypadku osób ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto – kliknij tutaj
Diet modifications
Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Foods with elevated arsenic levels
Among the products rich in arsenic, the main ones include:- sea fish
- supplements and medicines made from marine organisms
- seafood
- rice
- cocoa
- fruits and vegetables grown with the use of pesticides - it is recommended to eat "unspread" fruits and vegetables, i.e. from plots or BIO/ECO
Attention
Consumption of arsenic-rich foods (saltwater fish, rice, and seafood) during the three days preceding blood sampling may increase its level in the blood or serum. In case of consuming these products, it is recommended to exclude them from the diet for at least three days before blood sampling to obtain accurate results. It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian.According to the latest research in our Center, the concentration of manganese (Mn) in the serum is significantly correlated with the life expectancy of women with cancer.
Manganese is an essential nutrient involved in the proper functioning of the immune system, regulation of blood sugar levels and cellular energy, reproduction, digestion, bone growth, blood clotting, and homeostasis, as well as defense against reactive oxygen species. The functions performed by manganese metalloproteins include oxidoreductases, transferases, hydrolases, lyases, isomerases, and ligases. Mn acts as a cofactor for various enzymes, including arginase, glutamine synthetase (GS), pyruvate carboxylase, and manganese superoxide dismutase (Mn-SOD). Mn tends to accumulate in the liver, pancreas, bones, and brain.
Mn absorption depends, among other things, on gender and ferritin content (J. W. Finley, P.E. Johnson, L.K. Johnson Sex affects manganese absorption and retention by humans from a diet adequate in manganese Am Clin Nutr 1994, J.W. Finley Manganese absorption and retention by young women is associated with serum ferritin concentration Am J Clin Nutr. 1999).
Products low in manganese
Products with the lowest manganese content include, among others, corn flakes, cream, kefir, yogurt, milk, yellow cheese, eggs, meat, fish, edible fats, and fruits.
Below is the list of products with data about manganese content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean manganese concentration [mg] per 100g of product |
| Cream | 0 |
| Kefir, buttermilk | 0 |
| Edible fats (oil, margarine, lard, olive oil, bacon fat, butter) | 0,00-0,01 |
| Sugar | 0,01 |
| Egg | 0,03-0,05 |
| Cheese (yellow, Feta type, Camembert, cottage cheese, processed) | 0,02-0,05 |
| Alcohol (beer, champagne, vermouth, wine, vodka, spirits) | 0,00-0,10 |
| Yogurt (plain, fruit-flavored) | 0,00-0,13 |
| Milk (cow's milk, goat's milk, sheep's milk, condensed milk, UHT milk) | 0,01-0,02 |
| Mayonnaise | 0,02 |
| Honey | 0,01-0,03 |
| Pumpkin | 0,04 |
| Coffee | 0,05 |
| Tomato | 0,06 |
| Cornflakes | 0,07 |
| Kissel | 0,07 |
| Cucumber | 0,08 |
| Fish | 0,01-0,09 |
| Radish | 0,09 |
| Liver (veal, pork, beef) | 0,01-0,11 |
| Pepper | 0,1 |
| Eggplant | 0,1 |
| Pudding | 0,1 |
| Salt | 0,14 |
| Pasta (egg-free pasta, double-egg pasta, quadruple-egg pasta) | 0,13-0,15 |
| Zucchini | 0,16 |
| Soy | 0,17 |
| Onion | 0,17 |
| Cauliflower | 0,17 |
| Leek | 0,18 |
| Potato | 0,10-0,18 |
| Carrot | 0,19 |
| Asparagus | 0,2 |
| Corn | 0,2 |
| Green beans | 0,2 |
| Groats (barley, semolina) | 0,24 |
| Spinach | 0,26 |
| Chard | 0,26 |
| Chips | 0,23-0,27 |
| Salat | 0,28 |
| Meat, sausage, pate (beef, mutton, turkey, chicken, horse meat, pork, veal) | 0,23-0,28 |
| Drinks and juices (except pineapple juice) | ≤0,29 |
| Cabbage | 0,15-0,31 |
| Sorrel | 0,34 |
| Black tea | 0,34 |
| Rice (white) | 0,32-0,35 |
| Rolls (wheat, butter, challah, ciabatta) | 0,33-0,35 |
| Mustard | 0,36 |
| Broad bean | 0,39 |
| Broccoli | 0,39 |
| Flour (corn, wheat type 550) | 0,25-0,40 |
| Beetroot | 0,4 |
| Brussels sprouts | 0,41 |
| Horseradish | 0,46 |
| Garlic | 0,46 |
| Fruits | ≤0.84 |
| Pistachios | 0,88 |
| Sweets and cakes (except chocolate and cocoa) | ≤0.97 |
Products with high manganese content
The richest sources of manganese are products such as wheat, rye, hazelnuts, walnuts, poppy seeds, sunflower seeds, cocoa, peas, and white beans.
Below is the list of products with data about manganese content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean manganese concentration [mg] per 100g of product |
| White beans | 2 |
| Pea | 2,03 |
| Cocoa 16% | 2,49 |
| Sunflower seeds | 2,61 |
| Amaranth flour | 3,3 |
| Italian nuts | 3,6 |
| Poppy | 3,71 |
| Hazelnuts | 4,2 |
| Muesli, oatmeal | 3,29-4,19 |
| Rye flour (type 1400, 2000) | 3,56-4,24 |
| Rye (grain) | 4,24 |
| Bread (whole grain rye, pumpernickel, crispbread) | 3,01-4,53 |
| Wheat (bran, germ) | 10,00-17,24 |
ATTENTION! It should be noted that the above norms are based on scientific research but may be subject to change as further studies are conducted. Detailed dietary recommendations allowing for optimal modification of manganese in serum are currently being developed.
developed by:
mgr Paulina Waszczuk
mgr Róża Derkacz
prof. dr. hab. n. med. Jan Lubiński
Zinc - basic information
The bioavailability of zinc depends on a number of factors, including: phytic acid, calcium and dietary fiber (Hemalatha i in. Zinc and iron contents and their bioaccessibility in cereals and pulses consumed in India 2007). Biodostępność cynku z produktów pochodzenia zwierzęcego jest większa niż z produktów roślinnych, ponieważ te ostatnie zawierają kwas fitynowy i inne inhibitory wchłaniania cynku (IOM Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc National Academies Press, Washington, DC 2001). Mięso ssaków, drób, ryby, skorupiaki są najbogatszym źródłem cynku a żywność ta nie zawiera kwasu fitynowego. Jaja i produkty mleczne również nie zawierają kwasu fitynowego, ale mają nieco mniej cynku. Większość zbóż i roślin strączkowych ma średni poziom cynku ale wysoką zawartość kwasu fitynowego co zmniejsza ilość cynku dostępnego do wchłaniania. Ryż, korzenie skrobi oraz bulwy mają niższą zawartość cynku niż rośliny strączkowe i zboża. Większość owoców i warzyw nie jest bogatym źródłem cynku (K. Brown i in. The Importance of Zinc in Human Nutrition and Estimation of the Global Prevalence of Zinc Deficiency 2001). Obróbka cieplna może zmienić czynniki, które hamują wchłanianie minerałów takich jak kwas fitynowy i rozpuszczalny błonnik pokarmowy, poprawiając w ten sposób wchłanianie minerałów (Lambardi-Boccia i in. Aspects of meat quality: trace elements and B vitamins in raw and cooked meats 2003). Wytwarzane podczas fermentacji (np. w przypadku chleba na zakwasie) fitazy, rozkładają fityniany zwiększając w ten sposób ilość przyswajanego cynku. Należy pamiętać, że inne pierwiastki również powinny być w normal rangeincluding arsenic (As) and selenium (Se). For individuals poisoned with arsenic, it is not recommended to consume foods that are rich in arsenic. Such products include fish, seafood, rice, fruits, and vegetables sprayed with pesticides and herbicides, as well as supplements containing fish oils. In the case of individuals with low selenium levels, it is recommended to consume legumes and nuts.Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Products low in zinc content
Products with the lowest zinc content include, among others, eggless pasta, two-egg pasta, barley groats, cucumber, most fruits, chicken egg white, chicken breast meat, and edible fats. Below are the data on zinc content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised in 2017. In the PDF file, you will find a study divided into product categories.| Groceries | Mean zinc concentration [mg] per 100 g of products |
| Lemonade | 0 |
| Beer | 0 |
| Champagne | 0 |
| Vodka | 0 |
| Carbonated drinks | 0,01 |
| Sugar | 0,02 |
| Honey | 0,02 |
| Kissel | 0,03 |
| Pudding | 0,04 |
| Liquid whey | 0,05 |
| Jelly candy | 0,05 |
| Watermelon | 0,07 |
| Tangerines | 0,07 |
| Papaya | 0,07 |
| Black tea | 0,07 |
| Edible fats (oil, margarine, lard, olive oil, bacon fat, butter) | 0,00-0,08 |
| Lemon | 0,08 |
| Wild strawberries | 0,08 |
| Salt | 0,08 |
| Gooseberry | 0,09 |
| Strawberries | 0,09 |
| Wine | 0,00-0,1 |
| Kiwi | 0,1 |
| Sour cherries | 0,1 |
| Plum | 0,11 |
| Grapes | 0,11 |
| Mango | 0,12 |
| Rhubarb | 0,13 |
| Nectarine | 0,13 |
| Boiled cauliflower | 0,14 |
| Tsurnip | 0,14 |
| Peach | 0,14 |
| Cherries | 0,15 |
| Pear | 0,15 |
| Apricots | 0,15 |
| Orange | 0,15 |
| Apple | 0,16 |
| Celery | 0,17 |
| Banana | 0,18 |
| Grapefruit | 0,19 |
| Fruit jam | 0,05-0,19 |
| Eggplant | 0,2 |
| Caramels (hard, stuffed) | 0,08-0,20 |
| Currants (white, red) | 0,22 |
| Green olives | 0,22 |
| Cream cream 30% fat | 0,23 |
| Juice (fruit, vegetable) | 0,10-0,23 |
| Onion | 0,24 |
| Ananas | 0,24 |
| Cucumber (canned, plain) | 0,11-0,24 |
| Broccoli | 0,25 |
| Carrot | 0,25 |
| Dried raisins | 0,25 |
| Mayonnaise | 0,25 |
| Tomato | 0,26 |
| Peppers (green, red) | 0,24-0,26 |
| Radish | 0,26 |
| Melon | 0,28 |
| Cabbage | 0,24-0,28 |
| Pasta (eff-free pasta, double-egg pasta) | 0,26-0,28 |
| Kefir 2% fat | 0,28 |
| Cream 18%/ 12% fat | 0,27-0,29 |
| Barley | 0,29-0,30 |
| Zucchini | 0,3 |
| Potato | 0,3 |
| Coffee cream 9% fat | 0,3 |
| Egg white | 0,3 |
| Hake (fresh) | 0,3 |
| Mackerel | 0,39 |
| String beans | 0,45 |
| Chicken (without skin) | 0,49 |
| Wheat flour type 500 | 0,56 |
| Coffee | 0,7 |
Products with high zinc content
The richest sources of zinc are products such as wheat, buckwheat, millet, almonds, yellow cheese, egg yolk, liver, meat (except chicken breast), cocoa, flax and pumpkin seeds. Data on the zinc content in products is presented below based on the book "tables of composition and nutritional value of food" Food Composition Tables by H.Kunachowicz et al. PZWL 2nd edition revised 2017. In the PDF file, you will find a study divided into product categories.| Groceries | Mean zinc concentration [mg] per 100 g of products |
| Apple (dried) | 0,79 |
| Apricots (dried) | 0,84 |
| Figs, dried | 0,94 |
| Garlic | 1 |
| Horseradish | 1,4 |
| "Feta" cheese | 2 |
| Cumin sticks | 2,16 |
| Sardines | 2,3 |
| Dark chocolate | 2,43 |
| Sunflower seeds | 2,69 |
| Sesame (seeds) | 2,79 |
| Baker's yeast, pressed | 2,79 |
| Milk powder, whole | 3,09 |
| Flakes (oat, muesli, wheat, rye) | 2,50-3,10 |
| Nuts (peanut, hazelnut, Italian) | 2,70-3,10 |
| Almonds | 3,19 |
| Parmesan cheese | 3,2 |
| Blue poppy | 3,34 |
| Groats (buckwheat, millet) | 3,5 |
| Chicken egg yolk | 3,55 |
| Smoked sheep cheese | 3,69 |
| Meat, sausage, pate (beef, mutton, turkey, horse meat, pork, veal) | 2,26-3,74 |
| Flour (including wheat type 1850) | 2,68-3,84 |
| Bread | 2,37-4,10 |
| Skimmed milk powder | 4,15 |
| Yellow cheese | 3,46-4,40 |
| Liver (pork, beef, chicken) | 3,50-4,50 |
| Legumes (peas, white beans, soybeans, lentils, broad beans, green peas) | 1,40-4,20 |
| Cocoa 16% | 6,56 |
| Pumpkin seeds | 7,5 |
| Flax seeds | 7,8 |
| Calf liver | 8,4 |
| Wheat (bran, germ) | 8,85-14,96 |
Supplementation
Additionally, in case of zinc deficiency, supplementation with the following preparations may be considered:- Natural Elements Zink 100 ml – liquid zinc [purified water, glycerin (vegetable), zinc sulfate]
- Zinc – liquid zinc 15 mg, Dr. Mercola [organic glycerol (glycerin), water, organic apple juice, zinc sulfate]
- Zinc Citrate 15mg, Medverita [inulin (chicory root), zinc (zinc citrate), gelatin (capsule shell)]
- Zinc Picolinate 22 mg, Swanson [gelatin, filler: microcrystalline cellulose, anti-caking agents: magnesium salts of fatty acids and silicon dioxide]
- Zinc Organic, 15 mg Walmark [zinc gluconate, sorbitol (humectant), microcrystalline cellulose, magnesium stearate (anti-caking agent]
- Zinc, 10 mg, Colfarm [Microcrystalline cellulose (filling agent), zinc gluconate (zinc), magnesium stearate (anti-caking agent), L-ascorbic acid (vitamin C)]
- Bio-Cynk, 15 mg, PHARMA NORD [Zinc glucuronide, glucose, bulking agent (microcrystalline cellulose), anti-caking agent (magnesium stearate), binder (silicon dioxide)]
Attention!
Należy mieć świadomość, że informacje powyższe wykazano w oparciu o przeprowadzone badania naukowe, lecz mogą zostać zmienione w wyniku dalszych prac.
It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian. developed by: mgr Paulina Waszczuk, lic. Karolina Kleszcz, prof. dr. hab. n. med. Jan LubińskiAccording to current data observed also in studies conducted in our center, copper belongs to the elements of very important significance in the prevention and early detection of cancers. It seems that copper plays the most significant role in the course of processes related to the survival of patients affected by malignant tumors. In patients with malignant tumors, the risk of death within 5 and 10 years from diagnosis increases several to several dozen times with high copper levels in the blood. This risk is increased in all malignant tumors examined by us (breast cancer, prostate cancer, malignant melanoma, laryngeal cancer). It seems justified for patients with malignant tumors to preferentially consume products with low copper content.
Below is the list of products with data about copper content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
Products low in copper content
Products with the lowest copper content include, among others, drinks (e.g. tea, lemonade), various types of oils (e.g. rapeseed, sunflower), and dairy products.
Below is the list of products with data about copper content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean copper concentration [mg] per 100g of product |
| Lard | 0 |
| Black tea | 0 |
| Lemonade | 0 |
| Fruit-flavored carbonated drinks | 0 |
| Carbonated drinks | 0 |
| Beer | 0 |
| Vodka | 0 |
| Rectified spirit | 0 |
| Gelatine | 0 |
| Margarine | 0,00-0,01 |
| Oil (safflower; corn; palm; grapeseed; rapeseed; sesame; sunflower; soybean) | 0,00-0,04 |
| Buttermilk | 0,01 |
| Butter | 0,01 |
| Pork fat | 0,01 |
| Melon | 0,01 |
| Jelly candy | 0,01 |
| Champagne | 0,01 |
| Pudding | 0,01 |
| Milk | 0,01-0,02 |
| Chicken (chicken breast; wing) | 0,01-0,04 |
| Wine, white | 0,01-0,05 |
| Cream | 0,02 |
| Kefir | 0,02 |
| Cottage cheese | 0,02 |
| Cream cheese | 0,02 |
| Sole fish | 0,02 |
| Pineapple in syrup | 0,02 |
| Sugar | 0,02 |
| Honey, artificial | 0,02 |
| Caramels | 0,02 |
| Kissel | 0,02 |
| Broccoli | 0,02-0,03 |
| Natural yogurt | 0,03 |
| Egg white | 0,03 |
| Beef ribs | 0,03 |
| Hake | 0,03 |
| Papaya | 0,03 |
| Cream puffs | 0,03 |
| Yellow cheese (cheddar; Edam; Emmental; Tilsit) | 0,03-0,04 |
| Cauliflower | 0,03-0,04 |
| Cabbage (white; Napa/Chinese; pickled) | 0,03-0,04 |
| Cauliflower | 0,03-0,04 |
| Tenderloin ('sopocka'; turkey; chicken breast) | 0,03-0,05 |
| Homemade mayonnaise (with rapeseed and sunflower oil) | 0,03-0,05 |
| Fruit jam | 0,03-0,07 |
| Turkey (except drumstick and leg) | 0,04 |
| Pork ham | 0,04 |
| Masurian turkey sausage | 0,04 |
| Chicken breast ham | 0,04 |
| Pollock fish | 0,04 |
| Perch fish | 0,04 |
| Trout fish | 0,04 |
| Zander fish | 0,04 |
| Tuna in its own sauce | 0,04 |
| Pasta, boiled | 0,04 |
| Corn | 0,04 |
| Radish | 0,04 |
| Salat | 0,04 |
| Apple | 0,04 |
| Peaches in syrup | 0,04 |
| Karpatka cakes | 0,04 |
| Krakow cheesecake | 0,04 |
| Pineapple cake | 0,04 |
| Vermouth, sweet | 0,04 |
| Condensed milk | 0,04-0,05 |
| Pork (boneless bacon; shank; jowl; boneless pork loin; ribs) | 0,04-0,05 |
| Hot dogs; sausage (mortadella; wiener sausage; Silesian) | 0,04-0,05 |
| Celery, celery root | 0,04-0,05 |
| Country ham | 0,05 |
| Cod fish | 0,05 |
| Flounder fish | 0,05 |
| Cornflakes | 0,05 |
| Tangerines | 0,05 |
| Cherry | 0,05 |
| Peaches | 0,05 |
| Coffee | 0,05 |
| Irises, fudge candy | 0,5 |
| Shortcrust pastry | 0,5 |
| Eclairs with whipped cream | 0,5 |
| Napoleon cakes | 0,5 |
| Rice (white, brown) | 0,05-0,06 |
Products with high copper content
The richest sources of copper are products such as wheat, meat (including fish), offal, vegetables, and fruit.
Below is the list of products with data about copper content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean copper concentration [mg] per 100g of product |
| Bread, rolls | 0,07-0,33 |
| Potato | 0,09-0,14 |
| Sausage (juniper chicken sausage; chicken Podlaska sausage; chicken ham sausage) | 0,10-0,13 |
| Sheep's milk | 0,1 |
| Chicken stomach | 0,1 |
| Mutton shoulder | 0,1 |
| Sirloin | 0,1 |
| Carp fish | 0,1 |
| Corn flour | 0,1 |
| Broad bean | 0,1 |
| Carrot | 0,1 |
| Cucumber | 0,1 |
| Tsurnip | 0,1 |
| Spinach | 0,1 |
| Banana | 0,1 |
| Currant | 0,11-0,13 |
| Black brawn | 0,11 |
| Ham (chicken deli; chicken leg) | 0,11 |
| Tomato concentrate | 0,11 |
| Wild blueberries | 0,11 |
| Plum | 0,11 |
| Strawberry | 0,11 |
| Wheat flour | 0,12-0,33 |
| Chicken kabanos | 0,12 |
| Sardines | 0,12 |
| Smoked eel | 0,12 |
| Wild strawberries | 0,12 |
| Leek | 0,13 |
| Kiwi | 0,13 |
| Mango | 0,13 |
| Sour cherries | 0,13 |
| Kiszka (pâté; bloody) | 0,14-0,20 |
| Chicken egg yolk | 0,14 |
| Duck | 0,14 |
| Horse meat | 0,14 |
| Buckwheat groats | 0,14 |
| Parsley root | 0,14 |
| Parsnip | 0,14 |
| Rabbit | 0,15 |
| Pasztet z kurczaka | 0,15 |
| Tuna, fresh | 0,15 |
| Pumpkin | 0,15 |
| Apricots | 0,15 |
| Tongue pork, jellied pork tongue | 0,16-0,23 |
| Pâté (pork; mixed meat) | 0,16-0,24 |
| Liver pâté | 0,16 |
| Mackerel | 0,16 |
| Kohlrabi | 0,16 |
| Salt | 0,16 |
| Herring | 0,17-0,33 |
| Rye flour | 0,17-0,35 |
| Gose | 0,17 |
| Chicken blood sausage | 0,17 |
| Fish terrine | 0,17 |
| Chicory | 0,17 |
| Milk powder | 0,18-0,24 |
| Chard | 0,18 |
| An avocado | 0,18 |
| Gooseberry | 0,19 |
| Raspberries | 0,19 |
| Veal shoulder | 0,20-0,25 |
| Parmesan cheese | 0,2 |
| Halibut fish | 0,2 |
| Rice flour | 0,2 |
| Apple (dried) | 0,2 |
| Dates, dried | 0,2 |
| Lemon | 0,2 |
| Egg powder | 0,21 |
| Horseradish | 0,23 |
| Soy sprouts | 0,23 |
| Olives | 0,23 |
| Barley flakes | 0,25 |
| Millet groats | 0,25 |
| Pea green | 0,25 |
| Cassava | 0,25 |
| Biscuits | 0,25 |
| Pumpernikiel | 0,26 |
| Garlic | 0,26 |
| Ketchup | 0,26 |
| Italian nut | 0,28 |
| Champignons | 0,30-0,40 |
| Pork brain | 0,3 |
| Liver, chicken | 0,3 |
| Rye flakes | 0,3 |
| Prepared rice | 0,33 |
| Potato flakes | 0,33 |
| Pork legs | 0,35 |
| Wheat grain | 0,35 |
| Rye grain | 0,35 |
| Figs, dried | 0,35 |
| Lentils | 0,36-0,85 |
| Wheat flakes | 0,36 |
| Pork, heart | 0,37 |
| Crispy bread | 0,37 |
| Dried raisins | 0,37 |
| Muesli | 0,40-0,55 |
| Smoked sheep cheese | 0,4 |
| Flax seeds | 0,4 |
| Plum, dried | 0,42 |
| Poppy | 0,42 |
| Coconut | 0,44 |
| White beans | 0,48 |
| Amaranth flour | 0,5 |
| Pea | 0,5 |
| Oatmeal flakes | 0,55 |
| Coconut shrims | 0,55 |
| Parsley | 0,61 |
| Liver, beef | 0,62 |
| Liver, pork | 0,63 |
| Halvah | 0,67-0,76 |
| Chestnut flour | 0,7 |
| Millet flour | 0,74 |
| Apricots (dried) | 0,77 |
| Pistachios | 0,81 |
| Peanuts | 0,86 |
| Kidney, pork | 0,89 |
| Wheat bran and germ | 0,91-0,95 |
| Almonds | 1 |
| Hazelnuts | 1,29 |
| Sesame | 1,3 |
| Soy | 1,5 |
| Full-fat soy flour | 1,53 |
| Pumpkin seeds | 1,57 |
| Sunflower seeds | 1,87 |
| Cocoa 16% | 3,71 |
| Calf liver | 5,5 |
Kadm jest pierwiastkiem toksycznym dla naszego organizmu, według Międzynarodowej Agencji do Badań nad Rakiem (IARC) kadm i jego związki zostały określone jako bezwzględne ludzkie karcynogeny – grupa 1. Mimo wszystko obserwuje się wyjątki, w których konieczne jest utrzymanie tego pierwiastka na minimalnym poziomie. Niekorzystne działanie kadmu i jego związków może prowadzić do chorób nerek, sercowo-naczyniowych, nadciśnienia, anemii, uszkodzeń wątroby, zaburzeń układu immunologicznego, niedoborów żelaza, miedzi i cynku, a także rozwinięcia choroby nowotworowej. W przeprowadzonych badaniach własnych na polskiej populacji wykazano zależność pomiędzy stężeniem kadmu we krwi pełnej a ryzykiem zachorowania na nowotwory złośliwe u kobiet i mężczyzn.
Obniżenie
Efektywność modyfikacji stężenia kadmu we krwi jest słabo poznana. Z pewnością osoby palące papierosy powinny rzucić palenie – palenie papierosów istotnie podwyższa stężenie kadmu.
Modyfikacja diety, również może obniżyć stężenie kadmu. Do produktów zawierających wyższe stężenie tego pierwiastka należą owoce morza, podroby, zboża, nasiona oleiste, soja, kakao czy warzywa (głównie: szpinak, ziemniaki, grzyby suszone). Wchłanianie kadmu z pożywienia może być również zwiększone przy niedoborach innych pierwiastków np. cynku.
Zwiększenie
Do rozważenia wprowadzenie do diety produktów cechujących się wyższą zawartością kadmu. Do produktów zawierających wyższe stężenie tego pierwiastka należą owoce morza, podroby, zboża, nasiona oleiste, soja, kakao czy warzywa (głównie: szpinak, ziemniaki, grzyby suszone).
Zanieczyszczenie środowiska ołowiem (Pb) stanowi nieustający problem dla rozwijających się społeczeństw. Toksyczne działanie ołowiu dotyczy głównie jego wpływu na układ krwiotwórczy(Johnson, F.M. The Genetic Effects of Environmental Lead. Mutat Res 1998), obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy (Marchetti, C. Molecular Targets of Lead in Brain Neurotoxicity. Neurotox Res 2003) oraz przewód pokarmowy (Tomczyk, J.; Lewczuk, E.; Abdrzejak, R. Ostre Zatrucia Organicznymi Związkami Ołowiu.; Medycyna Pracy, 1999). Ze względu na wszechobecność ołowiu, praktycznie każdy człowiek narażony jest na kontakt z tym pierwiastkiem. Toksyczność ołowiu prowadzi między innymi do zmiany aktywności wielu enzymów oraz zaburzeń funkcji wolnych i strukturalnych białek w komórce (Cellular Mechanisms of Lead Neurotoxicity). Wiele badań sugeruje, że ważnym molekularnym mechanizmem toksyczności ołowiu jest jego udział w powstawaniu wolnych rodników tlenowych, które odgrywają dużą rolę w powstawaniu uszkodzeń wewnątrzkomórkowych oraz w patogenezie wielu schorzeń, w tym nowotworów złośliwych (Nersesyan, A.; Kundi, M.; Waldherr, M.; Setayesh, T.; Mišík, M.; Wultsch, G.; Filipic, M.; Mazzaron Barcelos, G.R.; Knasmueller, S. Results of Micronucleus Assays with Individuals Who Are Occupationally and Environmentally Exposed to Mercury, Lead and Cadmium. Mutat Res 2016). Według klasyfikacji karcynogenów IARC, ołów i jego związki należą do grupy 2a i 2b tj. potencjalnie karcinogennych (List of Classifications – IARC Monographs on the Identification of Carcinogenic Hazards to Humans).
Obniżanie
W badaniach wykonanych w naszym Ośrodku wykazano, że stężenie ołowiu we krwi jest skutecznie obniżane za pomocą suplementacji DMSA (dawka: 10 mg/kg ). W protokole badania po 1 miesiącu suplementacji u wszystkich uczestników następowało odtrucie z ołowiu, jednak po kilku tygodniach stężenia ołowiu na nowo wzrastały. Dokładny opis protokołu znajduje się here.
Poniżej zestawiono dane o zawartości ołowiu w produktach spożywczych bazując na następujących publikacjach naukowych:
- Liang G, Gong W, Li B, Zuo J, Pan L, Liu X. Analysis of Heavy Metals in Foodstuffs and an Assessment of the Health Risks to the General Public via Consumption in Beijing, China. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(6):909. Published 2019 Mar 13.
- Jitaru P, Ingenbleek L, Marchond N, et al. Occurrence of 30 trace elements in foods from a multi-centre Sub-Saharan Africa Total Diet Study: Focus on Al, As, Cd, Hg, and Pb. Environ Int. 2019;133(Pt B):105197.
- Rusin, M., Domagalska, J., Rogala, D. et al.Concentration of cadmium and lead in vegetables and fruits. Sci Rep 11, 11913 (2021).
- Scientific Report Of EFSA- Lead dietary exposure in the European population, 2012
Produkty o niskiej zawartości Pb
Do produktów o najniższej zawartości ołowiu zaliczamy między innymi brukselkę, mleko odzwierzęce, bataty, jajka, makarony czy mango.
| Groceries | Średnia zawartość ołowiu [mg] na 100 g produktu |
| Woda butelkowana | 0,01 |
| bataty | 0,02 |
| Mleko | 0,02 |
| Gin | 0,02 |
| Brussels sprouts | 0,02 |
| Makarony | 0,03 |
| Mango | 0,03 |
| Jajka | 0,03 |
| Ryż | 0,04 |
| Mleko kokosowe | 0,05 |
| Żurawina | 0,05 |
| Margarine | 0,06 |
| Melon | 0,06 |
| Corn | 0,07 |
| Pomidory | 0,07 |
| Asparagus | 0,07 |
| Watermelon | 0,08 |
| Ryby morskie | 0,08 |
| Pepper | 0,08 |
| Kawa rozpuszczalna | 0,08 |
| Plum | 0,08 |
| Strawberries | 0,08 |
| Fasola | 0,09 |
| Garlic | 0,1 |
Attention! Należy pamiętać, że stężenie ołowiu w produktach suszonych może być nawet 8 krotnie wyższe niż w świeżych.
Produkty o wysokiej zawartości Pb
Do produktów o najwyższej zawartości ołowiu zaliczamy między innymi ryby oraz owoce morza, kapustę czy marchewkę.
| Groceries | Średnia zawartość ołowiu [mg] na 100 g produktu |
| Karaś | 1,74 |
| Cabbage | 1,6 |
| Wołowina | 1,56 |
| Krewetki | 1,54 |
| Marchewka | 1,26 |
| Cucumber | 1,2 |
| Carp fish | 1,12 |
| Wędzone ryby | 1,1 |
| Onion | 0,95 |
| Potato | 0,84 |
| Baranina | 0,7 |
| Wieprzowina | 0,39 |
| Banany | 0,34 |
| Olej palmowy | 0,22 |
| Wino czerwone | 0,22 |
| Oliwa z oliwek | 0,21 |
| Kurczak | 0,2 |
| Orzeszki ziemne | 0,19 |
| Groszek | 0,18 |
| Sok winogronowy | 0,18 |
| Sok z czarnej porzeczki | 0,18 |
| Wine, white | 0,17 |
| Masło | 0,16 |
| Cytrusy | 0,14 |
| Sok pomidorowy* | 0,08 |
| Nektar brzoskwiniowy* | 0,05 |
*Pokarmy w postaci płynnej przyjmuje się w większych ilościach niż pokarmy stałe; są one również zazwyczaj lepiej przyswajalne dla organizmu, dlatego też zaliczamy je do produktów o wysokim stężeniu ołowiu.
Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Zalecenia dla osób posiadających wynik zawartości selenu
Obniżenie stężenia selenu W obniżaniu stężenia selenu najskuteczniejszym sposobem jest modyfikacja diety. W tym celu należy ograniczyć spożycie między innymi następujących produktów: orzechy ( głównie brazylijskie, nerkowe, włoskie), rośliny strączkowe (np. soczewica, groch, soja), ryby morskie i owoce morza. Dodatkowo należy wykluczyć suplementację selenem oraz preparatami, wyrobami medycznymi, które zawierają w składzie ten pierwiastek. Podwyższenie stężenia selenu Poniższe przykłady modyfikacji diety przeznaczone są jedynie dla osób posiadających wyniki zawartości selenu (Se) we krwi pełnej lub w surowicy. Służą one do samodzielnego podwyższenia zawartości selenu we krwi bądź w surowicy. W pierwszej kolumnie znajduje się informacja, o ile powinna wzrosnąć zawartość selenu we krwi/surowicy (zawsze celujemy w środek normy podanej na wyniku). Natomiast w kolumnie drugiej jest informacja o ile, powinniśmy zwiększyć podaż selenu z dietą, aby uzyskać odpowiedni wzrost we krwi. Przykładowo, pacjent ma stężenie selenu we krwi 90 µg/l a na wyniku podana jest informacja, że optymalnym poziomem dla niej/niego będzie zawartość selenu we krwi w przedziale 100-110 µg/l. Pacjent jest poniżej zalecanej normy, więc powinien podnieść zawartość selenu we krwi. Zawsze celujemy w środek normy, czyli w tym wypadku będzie to 105 µg/l. Pacjent powinien podnieść poziom selenu we krwi o 15 µg/l (105 µg/l -90 µg/l), w związku z czym należy zwiększyć ilość selenu w diecie o 45 µg/dzień. Przykładowe modyfikacje diety dla tego pacjenta, znajdują się w wierszu 3 poniższej tabeli. Uwaga! Należy pamiętać, że podane propozycje diet są jedynie opcją do rozważenia. Aby otrzymać spersonalizowane zalecenia dietetyczne obejmujące ograniczenia (np. nietolerancje, alergie) i preferencje pacjenta należy zgłosić się do dietetyka. Po 3-6 miesiącach stosowania modyfikacji dietetycznych wskazane jest ponowne oznaczenie stężenia selenu w celu dokonania oceny skuteczności diety.| Wartość o jaką należy zwiększyć stężenie Se w organizmie [µg/l] (informacja zawarta na wyniku) | Ilość selenu obecna w codziennej diecie [µg]* (informacja zawarta na wyniku) | Przykład I | Przykład II |
|---|---|---|---|
| 5 | 10 | orzech brazylijski 1 szt; krówka mleczna 10g | Zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 kropla co 2 dni |
| 10 | 30 | orzech brazylijski 2 szt; soczewica 50g; żurawina 10g | krówka mleczna 20g lub orzech nerkowca 10; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 krople dziennie |
| 15 | 45 | orzech brazylijski 2 szt.; soczewica 50g; żurawina 10g | Zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 kropla co 2 dni |
| 20 | 60 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 50g; jajko 1 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 6g | krówka mleczna 60g lub kasza gryczana 75g lub orzech nerkowca 35g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 25 | 75 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 50g; jajko 1 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 20g | orzech brazylijski 20g lub krówka mleczna 100g i kasza gryczana 100g lub orzech nerkowca 100g lub soczewica (czerwona, żółta, brązowa lub zielona) 50g i groch żółty łuskany 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 35 | 105 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 40g i krówka mleczna 20g lub orzech nerkowca 200g i kasza gryczana 100g lub orzech brazylijski 20g i soczewica (brązowa, – czerwona, zielona, żółta) 50g i krówka mleczna 60g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 40 | 120 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 35g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 45 | 135 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 40g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g;dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 50 | 150 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 45g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 55 | 165 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 50g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 60 | 180 | orzech brazylijski 5 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 55g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dzienniee |
| 65 | 195 | orzech brazylijski 6 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 60g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 70 | 210 | orzech brazylijski 7 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 65g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 75 | 225 | orzech brazylijski 8 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt. – świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 70g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
Attention It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian.
Po 3-6 miesiącach stosowania modyfikacji dietetycznych wskazane jest ponowne oznaczenie stężenia selenu w celu dokonania oceny skuteczności diety.Według przeglądu piśmiennictwa naukowego na dzień 20.03.2021 za najbardziej kompletny i pogłębiony uznajemy artykuł: Shiqian Hu and Margaret P. Rayman,µ Multiple Nutritional Factors and the Risk of Hashimoto’s Thyroiditis (Thyroid Vol. 27, Number 5, 2017; Mary Ann Liebert Inc. DOI: 10.1089/thy.2016.0635).
W większości prac stwierdza się zmniejszoną częstość chorób tarczycy u osób stosujących suplementację selenem w związku z podwyższeniem poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych, zwłaszcza anty TPO. Suplementacja w dawce około 200 µg selenu dziennie przez okres 6-12 miesięcy u większości osób skutkuje obniżeniem poziomu przeciwciał (P. Zagrodzki, J. Kowalczyk, Znaczenie selenu w leczeniu choroby Hashimoto; Postępy Hig Med Dosw (online), 2014; 68: 1129-1137, e-ISSN 1732-2693); (R. Krysiak, K.Kowalcze, B.Okopień, Hyperprolactinemia attenuates the inhibitory effect of vitamin D/selenomethionine combination therapy on thyroid women with Hashimoto’s thyroiditis: A pilot study. J CLin Pharm Ther. 2020;451334-1341)
Aktualne dane z piśmiennictwa wskazują na celowość rozważenia suplementacji selenem u osób z chorobą Hashimoto, chociaż większość autorów zgadza się z opinią, że brak wciąż aktualnych danych by uznać takie postępowanie za standard.
Ze względu na zebrane przez nas wieloletnie doświadczenie uważamy, że oczekiwania co do przyswajalności bardzo dobrze spełnia opracowany przez nas preparat Sel-BRCA1, dostępny na naszej stronie internetowej read-gene.com
W razie problemów w uzyskaniu zaleceń prosimy o kontakt: eksperci@sel-brca1.pl
Prosimy o zapoznanie się z naszym schematem postępowania w przypadku osób ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto – kliknij tutajDiet modifications
Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Foods with elevated arsenic levels
Among the products rich in arsenic, the main ones include:- sea fish
- supplements and medicines made from marine organisms
- seafood
- rice
- cocoa
- fruits and vegetables grown with the use of pesticides - it is recommended to eat "unspread" fruits and vegetables, i.e. from plots or BIO/ECO
Attention
Consumption of arsenic-rich foods (saltwater fish, rice, and seafood) during the three days preceding blood sampling may increase its level in the blood or serum. In case of consuming these products, it is recommended to exclude them from the diet for at least three days before blood sampling to obtain accurate results. It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian.According to the latest research in our Center, the concentration of manganese (Mn) in the serum is significantly correlated with the life expectancy of women with cancer.
Manganese is an essential nutrient involved in the proper functioning of the immune system, regulation of blood sugar levels and cellular energy, reproduction, digestion, bone growth, blood clotting, and homeostasis, as well as defense against reactive oxygen species. The functions performed by manganese metalloproteins include oxidoreductases, transferases, hydrolases, lyases, isomerases, and ligases. Mn acts as a cofactor for various enzymes, including arginase, glutamine synthetase (GS), pyruvate carboxylase, and manganese superoxide dismutase (Mn-SOD). Mn tends to accumulate in the liver, pancreas, bones, and brain.
Mn absorption depends, among other things, on gender and ferritin content (J. W. Finley, P.E. Johnson, L.K. Johnson Sex affects manganese absorption and retention by humans from a diet adequate in manganese Am Clin Nutr 1994, J.W. Finley Manganese absorption and retention by young women is associated with serum ferritin concentration Am J Clin Nutr. 1999).
Products low in manganese
Products with the lowest manganese content include, among others, corn flakes, cream, kefir, yogurt, milk, yellow cheese, eggs, meat, fish, edible fats, and fruits.
Below is the list of products with data about manganese content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean manganese concentration [mg] per 100g of product |
| Cream | 0 |
| Kefir, buttermilk | 0 |
| Edible fats (oil, margarine, lard, olive oil, bacon fat, butter) | 0,00-0,01 |
| Sugar | 0,01 |
| Egg | 0,03-0,05 |
| Cheese (yellow, Feta type, Camembert, cottage cheese, processed) | 0,02-0,05 |
| Alcohol (beer, champagne, vermouth, wine, vodka, spirits) | 0,00-0,10 |
| Yogurt (plain, fruit-flavored) | 0,00-0,13 |
| Milk (cow's milk, goat's milk, sheep's milk, condensed milk, UHT milk) | 0,01-0,02 |
| Mayonnaise | 0,02 |
| Honey | 0,01-0,03 |
| Pumpkin | 0,04 |
| Coffee | 0,05 |
| Tomato | 0,06 |
| Cornflakes | 0,07 |
| Kissel | 0,07 |
| Cucumber | 0,08 |
| Fish | 0,01-0,09 |
| Radish | 0,09 |
| Liver (veal, pork, beef) | 0,01-0,11 |
| Pepper | 0,1 |
| Eggplant | 0,1 |
| Pudding | 0,1 |
| Salt | 0,14 |
| Pasta (egg-free pasta, double-egg pasta, quadruple-egg pasta) | 0,13-0,15 |
| Zucchini | 0,16 |
| Soy | 0,17 |
| Onion | 0,17 |
| Cauliflower | 0,17 |
| Leek | 0,18 |
| Potato | 0,10-0,18 |
| Carrot | 0,19 |
| Asparagus | 0,2 |
| Corn | 0,2 |
| Green beans | 0,2 |
| Groats (barley, semolina) | 0,24 |
| Spinach | 0,26 |
| Chard | 0,26 |
| Chips | 0,23-0,27 |
| Salat | 0,28 |
| Meat, sausage, pate (beef, mutton, turkey, chicken, horse meat, pork, veal) | 0,23-0,28 |
| Drinks and juices (except pineapple juice) | ≤0,29 |
| Cabbage | 0,15-0,31 |
| Sorrel | 0,34 |
| Black tea | 0,34 |
| Rice (white) | 0,32-0,35 |
| Rolls (wheat, butter, challah, ciabatta) | 0,33-0,35 |
| Mustard | 0,36 |
| Broad bean | 0,39 |
| Broccoli | 0,39 |
| Flour (corn, wheat type 550) | 0,25-0,40 |
| Beetroot | 0,4 |
| Brussels sprouts | 0,41 |
| Horseradish | 0,46 |
| Garlic | 0,46 |
| Fruits | ≤0.84 |
| Pistachios | 0,88 |
| Sweets and cakes (except chocolate and cocoa) | ≤0.97 |
Products with high manganese content
The richest sources of manganese are products such as wheat, rye, hazelnuts, walnuts, poppy seeds, sunflower seeds, cocoa, peas, and white beans.
Below is the list of products with data about manganese content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised 2017.
In the PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean manganese concentration [mg] per 100g of product |
| White beans | 2 |
| Pea | 2,03 |
| Cocoa 16% | 2,49 |
| Sunflower seeds | 2,61 |
| Amaranth flour | 3,3 |
| Italian nuts | 3,6 |
| Poppy | 3,71 |
| Hazelnuts | 4,2 |
| Muesli, oatmeal | 3,29-4,19 |
| Rye flour (type 1400, 2000) | 3,56-4,24 |
| Rye (grain) | 4,24 |
| Bread (whole grain rye, pumpernickel, crispbread) | 3,01-4,53 |
| Wheat (bran, germ) | 10,00-17,24 |
ATTENTION! It should be noted that the above norms are based on scientific research but may be subject to change as further studies are conducted. Detailed dietary recommendations allowing for optimal modification of manganese in serum are currently being developed.
developed by:
mgr Paulina Waszczuk
mgr Róża Derkacz
prof. dr. hab. n. med. Jan Lubiński
Zinc - basic information
The bioavailability of zinc depends on a number of factors, including: phytic acid, calcium and dietary fiber (Hemalatha i in. Zinc and iron contents and their bioaccessibility in cereals and pulses consumed in India 2007). Biodostępność cynku z produktów pochodzenia zwierzęcego jest większa niż z produktów roślinnych, ponieważ te ostatnie zawierają kwas fitynowy i inne inhibitory wchłaniania cynku (IOM Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc National Academies Press, Washington, DC 2001). Mięso ssaków, drób, ryby, skorupiaki są najbogatszym źródłem cynku a żywność ta nie zawiera kwasu fitynowego. Jaja i produkty mleczne również nie zawierają kwasu fitynowego, ale mają nieco mniej cynku. Większość zbóż i roślin strączkowych ma średni poziom cynku ale wysoką zawartość kwasu fitynowego co zmniejsza ilość cynku dostępnego do wchłaniania. Ryż, korzenie skrobi oraz bulwy mają niższą zawartość cynku niż rośliny strączkowe i zboża. Większość owoców i warzyw nie jest bogatym źródłem cynku (K. Brown i in. The Importance of Zinc in Human Nutrition and Estimation of the Global Prevalence of Zinc Deficiency 2001). Obróbka cieplna może zmienić czynniki, które hamują wchłanianie minerałów takich jak kwas fitynowy i rozpuszczalny błonnik pokarmowy, poprawiając w ten sposób wchłanianie minerałów (Lambardi-Boccia i in. Aspects of meat quality: trace elements and B vitamins in raw and cooked meats 2003). Wytwarzane podczas fermentacji (np. w przypadku chleba na zakwasie) fitazy, rozkładają fityniany zwiększając w ten sposób ilość przyswajanego cynku. Należy pamiętać, że inne pierwiastki również powinny być w normal rangeincluding arsenic (As) and selenium (Se). For individuals poisoned with arsenic, it is not recommended to consume foods that are rich in arsenic. Such products include fish, seafood, rice, fruits, and vegetables sprayed with pesticides and herbicides, as well as supplements containing fish oils. In the case of individuals with low selenium levels, it is recommended to consume legumes and nuts.Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Products low in zinc content
Products with the lowest zinc content include, among others, eggless pasta, two-egg pasta, barley groats, cucumber, most fruits, chicken egg white, chicken breast meat, and edible fats. Below are the data on zinc content in products based on the book "Food Composition Tables" by H. Kunachowicz et al., PZWL, 2nd edition revised in 2017. In the PDF file, you will find a study divided into product categories.| Groceries | Mean zinc concentration [mg] per 100 g of products |
| Lemonade | 0 |
| Beer | 0 |
| Champagne | 0 |
| Vodka | 0 |
| Carbonated drinks | 0,01 |
| Sugar | 0,02 |
| Honey | 0,02 |
| Kissel | 0,03 |
| Pudding | 0,04 |
| Liquid whey | 0,05 |
| Jelly candy | 0,05 |
| Watermelon | 0,07 |
| Tangerines | 0,07 |
| Papaya | 0,07 |
| Black tea | 0,07 |
| Edible fats (oil, margarine, lard, olive oil, bacon fat, butter) | 0,00-0,08 |
| Lemon | 0,08 |
| Wild strawberries | 0,08 |
| Salt | 0,08 |
| Gooseberry | 0,09 |
| Strawberries | 0,09 |
| Wine | 0,00-0,1 |
| Kiwi | 0,1 |
| Sour cherries | 0,1 |
| Plum | 0,11 |
| Grapes | 0,11 |
| Mango | 0,12 |
| Rhubarb | 0,13 |
| Nectarine | 0,13 |
| Boiled cauliflower | 0,14 |
| Tsurnip | 0,14 |
| Peach | 0,14 |
| Cherries | 0,15 |
| Pear | 0,15 |
| Apricots | 0,15 |
| Orange | 0,15 |
| Apple | 0,16 |
| Celery | 0,17 |
| Banana | 0,18 |
| Grapefruit | 0,19 |
| Fruit jam | 0,05-0,19 |
| Eggplant | 0,2 |
| Caramels (hard, stuffed) | 0,08-0,20 |
| Currants (white, red) | 0,22 |
| Green olives | 0,22 |
| Cream cream 30% fat | 0,23 |
| Juice (fruit, vegetable) | 0,10-0,23 |
| Onion | 0,24 |
| Ananas | 0,24 |
| Cucumber (canned, plain) | 0,11-0,24 |
| Broccoli | 0,25 |
| Carrot | 0,25 |
| Dried raisins | 0,25 |
| Mayonnaise | 0,25 |
| Tomato | 0,26 |
| Peppers (green, red) | 0,24-0,26 |
| Radish | 0,26 |
| Melon | 0,28 |
| Cabbage | 0,24-0,28 |
| Pasta (eff-free pasta, double-egg pasta) | 0,26-0,28 |
| Kefir 2% fat | 0,28 |
| Cream 18%/ 12% fat | 0,27-0,29 |
| Barley | 0,29-0,30 |
| Zucchini | 0,3 |
| Potato | 0,3 |
| Coffee cream 9% fat | 0,3 |
| Egg white | 0,3 |
| Hake (fresh) | 0,3 |
| Mackerel | 0,39 |
| String beans | 0,45 |
| Chicken (without skin) | 0,49 |
| Wheat flour type 500 | 0,56 |
| Coffee | 0,7 |
Products with high zinc content
The richest sources of zinc are products such as wheat, buckwheat, millet, almonds, yellow cheese, egg yolk, liver, meat (except chicken breast), cocoa, flax and pumpkin seeds. Data on the zinc content in products is presented below based on the book "tables of composition and nutritional value of food" Food Composition Tables by H.Kunachowicz et al. PZWL 2nd edition revised 2017. In the PDF file, you will find a study divided into product categories.| Groceries | Mean zinc concentration [mg] per 100 g of products |
| Apple (dried) | 0,79 |
| Apricots (dried) | 0,84 |
| Figs, dried | 0,94 |
| Garlic | 1 |
| Horseradish | 1,4 |
| "Feta" cheese | 2 |
| Cumin sticks | 2,16 |
| Sardines | 2,3 |
| Dark chocolate | 2,43 |
| Sunflower seeds | 2,69 |
| Sesame (seeds) | 2,79 |
| Baker's yeast, pressed | 2,79 |
| Milk powder, whole | 3,09 |
| Flakes (oat, muesli, wheat, rye) | 2,50-3,10 |
| Nuts (peanut, hazelnut, Italian) | 2,70-3,10 |
| Almonds | 3,19 |
| Parmesan cheese | 3,2 |
| Blue poppy | 3,34 |
| Groats (buckwheat, millet) | 3,5 |
| Chicken egg yolk | 3,55 |
| Smoked sheep cheese | 3,69 |
| Meat, sausage, pate (beef, mutton, turkey, horse meat, pork, veal) | 2,26-3,74 |
| Flour (including wheat type 1850) | 2,68-3,84 |
| Bread | 2,37-4,10 |
| Skimmed milk powder | 4,15 |
| Yellow cheese | 3,46-4,40 |
| Liver (pork, beef, chicken) | 3,50-4,50 |
| Legumes (peas, white beans, soybeans, lentils, broad beans, green peas) | 1,40-4,20 |
| Cocoa 16% | 6,56 |
| Pumpkin seeds | 7,5 |
| Flax seeds | 7,8 |
| Calf liver | 8,4 |
| Wheat (bran, germ) | 8,85-14,96 |
Supplementation
Additionally, in case of zinc deficiency, supplementation with the following preparations may be considered:- Natural Elements Zink 100 ml – liquid zinc [purified water, glycerin (vegetable), zinc sulfate]
- Zinc – liquid zinc 15 mg, Dr. Mercola [organic glycerol (glycerin), water, organic apple juice, zinc sulfate]
- Zinc Citrate 15mg, Medverita [inulin (chicory root), zinc (zinc citrate), gelatin (capsule shell)]
- Zinc Picolinate 22 mg, Swanson [gelatin, filler: microcrystalline cellulose, anti-caking agents: magnesium salts of fatty acids and silicon dioxide]
- Zinc Organic, 15 mg Walmark [zinc gluconate, sorbitol (humectant), microcrystalline cellulose, magnesium stearate (anti-caking agent]
- Zinc, 10 mg, Colfarm [Microcrystalline cellulose (filling agent), zinc gluconate (zinc), magnesium stearate (anti-caking agent), L-ascorbic acid (vitamin C)]
- Bio-Cynk, 15 mg, PHARMA NORD [Zinc glucuronide, glucose, bulking agent (microcrystalline cellulose), anti-caking agent (magnesium stearate), binder (silicon dioxide)]
Attention!
Należy mieć świadomość, że informacje powyższe wykazano w oparciu o przeprowadzone badania naukowe, lecz mogą zostać zmienione w wyniku dalszych prac.
It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian. developed by: mgr Paulina Waszczuk, lic. Karolina Kleszcz, prof. dr. hab. n. med. Jan LubińskiAccording to current data observed also in studies w naszym Ośrodku, miedź należy do pierwiastków o bardzo ważnym znaczeniu w profilaktyce oraz wykrywaniu wczesnych nowotworów. Wydaje się, że najistotniejszą rolę miedź pełni w przebiegu procesów związanych z przeżyciami chorych dotkniętych nowotworami złośliwymi. U pacjentek i pacjentów z nowotworami złośliwymi, ryzyko zgonów w ciągu 5 i 10 lat od rozpoznania, zwiększa się od kilku do kilkunastu razy przy wysokim stężeniu miedzi we krwi. Ryzyko to jest zwiększone we wszystkich zbadanych przez nas nowotworach złośliwych (rak piersi, rak prostaty, czerniak złośliwy, rak krtani). Wydaje się uzasadnione, żeby chorzy z nowotworami złośliwymi preferencyjnie spożywali produkty z niską zawartością miedzi.
Poniżej zestawiono dane o zawartości miedzi w produktach na podstawie książki „tabele składu i wartości odżywczej żywności” Food Composition Tables H.Kunachowicz i in. PZWL wydanie II zmienione 2017.
Products low in copper content
Do produktów z najniższą zawartością miedzi zaliczamy między innymi napoje (np. herbata, lemoniada), różnego typu oleje (np. rzepakowy, słonecznikowy), nabiał.
Poniżej zestawiono dane o zawartości miedzi w produktach na podstawie książki „tabele składu i wartości odżywczej żywności” Food Composition Tables H.Kunachowicz i in. PZWL wydanie II zmienione 2017.
W pliku PDF file, you will find a study divided into product categories.
Products with high copper content
Najbogatszym źródłem miedzi są produkty takie jak pszenica, mięso (w tym ryby), podroby oraz warzywa i owoce.
Poniżej zestawiono dane o zawartości miedzi w produktach na podstawie książki „tabele składu i wartości odżywczej żywności” Food Composition Tables H.Kunachowicz i in. PZWL wydanie II zmienione 2017.
W pliku PDF file, you will find a study divided into product categories.
| Groceries | Mean copper concentration [mg] per 100g of product |
| Lard | 0 |
| Black tea | 0 |
| Lemonade | 0 |
| Fruit-flavored carbonated drinks | 0 |
| Carbonated drinks | 0 |
| Beer | 0 |
| Vodka | 0 |
| Rectified spirit | 0 |
| Gelatine | 0 |
| Margarine | 0,00-0,01 |
| Oil (safflower; corn; palm; grapeseed; rapeseed; sesame; sunflower; soybean) | 0,00-0,04 |
| Buttermilk | 0,01 |
| Butter | 0,01 |
| Pork fat | 0,01 |
| Melon | 0,01 |
| Jelly candy | 0,01 |
| Champagne | 0,01 |
| Pudding | 0,01 |
| Milk | 0,01-0,02 |
| Chicken (chicken breast; wing) | 0,01-0,04 |
| Wine, white | 0,01-0,05 |
| Cream | 0,02 |
| Kefir | 0,02 |
| Cottage cheese | 0,02 |
| Cream cheese | 0,02 |
| Sole fish | 0,02 |
| Pineapple in syrup | 0,02 |
| Sugar | 0,02 |
| Honey, artificial | 0,02 |
| Caramels | 0,02 |
| Kissel | 0,02 |
| Broccoli | 0,02-0,03 |
| Natural yogurt | 0,03 |
| Egg white | 0,03 |
| Beef ribs | 0,03 |
| Hake | 0,03 |
| Papaya | 0,03 |
| Cream puffs | 0,03 |
| Yellow cheese (cheddar; Edam; Emmental; Tilsit) | 0,03-0,04 |
| Cauliflower | 0,03-0,04 |
| Cabbage (white; Napa/Chinese; pickled) | 0,03-0,04 |
| Cauliflower | 0,03-0,04 |
| Tenderloin ('sopocka'; turkey; chicken breast) | 0,03-0,05 |
| Homemade mayonnaise (with rapeseed and sunflower oil) | 0,03-0,05 |
| Fruit jam | 0,03-0,07 |
| Turkey (except drumstick and leg) | 0,04 |
| Pork ham | 0,04 |
| Masurian turkey sausage | 0,04 |
| Chicken breast ham | 0,04 |
| Pollock fish | 0,04 |
| Perch fish | 0,04 |
| Trout fish | 0,04 |
| Zander fish | 0,04 |
| Tuna in its own sauce | 0,04 |
| Pasta, boiled | 0,04 |
| Corn | 0,04 |
| Radish | 0,04 |
| Salat | 0,04 |
| Apple | 0,04 |
| Peaches in syrup | 0,04 |
| Karpatka cakes | 0,04 |
| Krakow cheesecake | 0,04 |
| Pineapple cake | 0,04 |
| Vermouth, sweet | 0,04 |
| Condensed milk | 0,04-0,05 |
| Pork (boneless bacon; shank; jowl; boneless pork loin; ribs) | 0,04-0,05 |
| Hot dogs; sausage (mortadella; wiener sausage; Silesian) | 0,04-0,05 |
| Celery, celery root | 0,04-0,05 |
| Country ham | 0,05 |
| Cod fish | 0,05 |
| Flounder fish | 0,05 |
| Cornflakes | 0,05 |
| Tangerines | 0,05 |
| Cherry | 0,05 |
| Peaches | 0,05 |
| Coffee | 0,05 |
| Irises, fudge candy | 0,5 |
| Shortcrust pastry | 0,5 |
| Eclairs with whipped cream | 0,5 |
| Napoleon cakes | 0,5 |
| Rice (white, brown) | 0,05-0,06 |
| Groceries | Mean copper concentration [mg] per 100g of product |
| Bread, rolls | 0,07-0,33 |
| Potato | 0,09-0,14 |
| Sausage (juniper chicken sausage; chicken Podlaska sausage; chicken ham sausage) | 0,10-0,13 |
| Sheep's milk | 0,1 |
| Chicken stomach | 0,1 |
| Mutton shoulder | 0,1 |
| Sirloin | 0,1 |
| Carp fish | 0,1 |
| Corn flour | 0,1 |
| Broad bean | 0,1 |
| Carrot | 0,1 |
| Cucumber | 0,1 |
| Tsurnip | 0,1 |
| Spinach | 0,1 |
| Banana | 0,1 |
| Currant | 0,11-0,13 |
| Black brawn | 0,11 |
| Ham (chicken deli; chicken leg) | 0,11 |
| Tomato concentrate | 0,11 |
| Wild blueberries | 0,11 |
| Plum | 0,11 |
| Strawberry | 0,11 |
| Wheat flour | 0,12-0,33 |
| Chicken kabanos | 0,12 |
| Sardines | 0,12 |
| Smoked eel | 0,12 |
| Wild strawberries | 0,12 |
| Leek | 0,13 |
| Kiwi | 0,13 |
| Mango | 0,13 |
| Sour cherries | 0,13 |
| Kiszka (pâté; bloody) | 0,14-0,20 |
| Chicken egg yolk | 0,14 |
| Duck | 0,14 |
| Horse meat | 0,14 |
| Buckwheat groats | 0,14 |
| Parsley root | 0,14 |
| Parsnip | 0,14 |
| Rabbit | 0,15 |
| Pasztet z kurczaka | 0,15 |
| Tuna, fresh | 0,15 |
| Pumpkin | 0,15 |
| Apricots | 0,15 |
| Tongue pork, jellied pork tongue | 0,16-0,23 |
| Pâté (pork; mixed meat) | 0,16-0,24 |
| Liver pâté | 0,16 |
| Mackerel | 0,16 |
| Kohlrabi | 0,16 |
| Salt | 0,16 |
| Herring | 0,17-0,33 |
| Rye flour | 0,17-0,35 |
| Gose | 0,17 |
| Chicken blood sausage | 0,17 |
| Fish terrine | 0,17 |
| Chicory | 0,17 |
| Milk powder | 0,18-0,24 |
| Chard | 0,18 |
| An avocado | 0,18 |
| Gooseberry | 0,19 |
| Raspberries | 0,19 |
| Veal shoulder | 0,20-0,25 |
| Parmesan cheese | 0,2 |
| Halibut fish | 0,2 |
| Rice flour | 0,2 |
| Apple (dried) | 0,2 |
| Dates, dried | 0,2 |
| Lemon | 0,2 |
| Egg powder | 0,21 |
| Horseradish | 0,23 |
| Soy sprouts | 0,23 |
| Olives | 0,23 |
| Barley flakes | 0,25 |
| Millet groats | 0,25 |
| Pea green | 0,25 |
| Cassava | 0,25 |
| Biscuits | 0,25 |
| Pumpernikiel | 0,26 |
| Garlic | 0,26 |
| Ketchup | 0,26 |
| Italian nut | 0,28 |
| Champignons | 0,30-0,40 |
| Pork brain | 0,3 |
| Liver, chicken | 0,3 |
| Rye flakes | 0,3 |
| Prepared rice | 0,33 |
| Potato flakes | 0,33 |
| Pork legs | 0,35 |
| Wheat grain | 0,35 |
| Rye grain | 0,35 |
| Figs, dried | 0,35 |
| Lentils | 0,36-0,85 |
| Wheat flakes | 0,36 |
| Pork, heart | 0,37 |
| Crispy bread | 0,37 |
| Dried raisins | 0,37 |
| Muesli | 0,40-0,55 |
| Smoked sheep cheese | 0,4 |
| Flax seeds | 0,4 |
| Plum, dried | 0,42 |
| Poppy | 0,42 |
| Coconut | 0,44 |
| White beans | 0,48 |
| Amaranth flour | 0,5 |
| Pea | 0,5 |
| Oatmeal flakes | 0,55 |
| Coconut shrims | 0,55 |
| Parsley | 0,61 |
| Liver, beef | 0,62 |
| Liver, pork | 0,63 |
| Halvah | 0,67-0,76 |
| Chestnut flour | 0,7 |
| Millet flour | 0,74 |
| Apricots (dried) | 0,77 |
| Pistachios | 0,81 |
| Peanuts | 0,86 |
| Kidney, pork | 0,89 |
| Wheat bran and germ | 0,91-0,95 |
| Almonds | 1 |
| Hazelnuts | 1,29 |
| Sesame | 1,3 |
| Soy | 1,5 |
| Full-fat soy flour | 1,53 |
| Pumpkin seeds | 1,57 |
| Sunflower seeds | 1,87 |
| Cocoa 16% | 3,71 |
| Calf liver | 5,5 |
Kadm jest pierwiastkiem toksycznym dla naszego organizmu, według Międzynarodowej Agencji do Badań nad Rakiem (IARC) kadm i jego związki zostały określone jako bezwzględne ludzkie karcynogeny – grupa 1. Mimo wszystko obserwuje się wyjątki, w których konieczne jest utrzymanie tego pierwiastka na minimalnym poziomie. Niekorzystne działanie kadmu i jego związków może prowadzić do chorób nerek, sercowo-naczyniowych, nadciśnienia, anemii, uszkodzeń wątroby, zaburzeń układu immunologicznego, niedoborów żelaza, miedzi i cynku, a także rozwinięcia choroby nowotworowej. W przeprowadzonych badaniach własnych na polskiej populacji wykazano zależność pomiędzy stężeniem kadmu we krwi pełnej a ryzykiem zachorowania na nowotwory złośliwe u kobiet i mężczyzn.
Obniżenie
Efektywność modyfikacji stężenia kadmu we krwi jest słabo poznana. Z pewnością osoby palące papierosy powinny rzucić palenie – palenie papierosów istotnie podwyższa stężenie kadmu.
Modyfikacja diety, również może obniżyć stężenie kadmu. Do produktów zawierających wyższe stężenie tego pierwiastka należą owoce morza, podroby, zboża, nasiona oleiste, soja, kakao czy warzywa (głównie: szpinak, ziemniaki, grzyby suszone). Wchłanianie kadmu z pożywienia może być również zwiększone przy niedoborach innych pierwiastków np. cynku.
Zwiększenie
Do rozważenia wprowadzenie do diety produktów cechujących się wyższą zawartością kadmu. Do produktów zawierających wyższe stężenie tego pierwiastka należą owoce morza, podroby, zboża, nasiona oleiste, soja, kakao czy warzywa (głównie: szpinak, ziemniaki, grzyby suszone).
Zanieczyszczenie środowiska ołowiem (Pb) stanowi nieustający problem dla rozwijających się społeczeństw. Toksyczne działanie ołowiu dotyczy głównie jego wpływu na układ krwiotwórczy(Johnson, F.M. The Genetic Effects of Environmental Lead. Mutat Res 1998), obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy (Marchetti, C. Molecular Targets of Lead in Brain Neurotoxicity. Neurotox Res 2003) oraz przewód pokarmowy (Tomczyk, J.; Lewczuk, E.; Abdrzejak, R. Ostre Zatrucia Organicznymi Związkami Ołowiu.; Medycyna Pracy, 1999). Ze względu na wszechobecność ołowiu, praktycznie każdy człowiek narażony jest na kontakt z tym pierwiastkiem. Toksyczność ołowiu prowadzi między innymi do zmiany aktywności wielu enzymów oraz zaburzeń funkcji wolnych i strukturalnych białek w komórce (Cellular Mechanisms of Lead Neurotoxicity). Wiele badań sugeruje, że ważnym molekularnym mechanizmem toksyczności ołowiu jest jego udział w powstawaniu wolnych rodników tlenowych, które odgrywają dużą rolę w powstawaniu uszkodzeń wewnątrzkomórkowych oraz w patogenezie wielu schorzeń, w tym nowotworów złośliwych (Nersesyan, A.; Kundi, M.; Waldherr, M.; Setayesh, T.; Mišík, M.; Wultsch, G.; Filipic, M.; Mazzaron Barcelos, G.R.; Knasmueller, S. Results of Micronucleus Assays with Individuals Who Are Occupationally and Environmentally Exposed to Mercury, Lead and Cadmium. Mutat Res 2016). Według klasyfikacji karcynogenów IARC, ołów i jego związki należą do grupy 2a i 2b tj. potencjalnie karcinogennych (List of Classifications – IARC Monographs on the Identification of Carcinogenic Hazards to Humans).
Obniżanie
W badaniach wykonanych w naszym Ośrodku wykazano, że stężenie ołowiu we krwi jest skutecznie obniżane za pomocą suplementacji DMSA (dawka: 10 mg/kg ). W protokole badania po 1 miesiącu suplementacji u wszystkich uczestników następowało odtrucie z ołowiu, jednak po kilku tygodniach stężenia ołowiu na nowo wzrastały. Dokładny opis protokołu znajduje się here.
Poniżej zestawiono dane o zawartości ołowiu w produktach spożywczych bazując na następujących publikacjach naukowych:
- Liang G, Gong W, Li B, Zuo J, Pan L, Liu X. Analysis of Heavy Metals in Foodstuffs and an Assessment of the Health Risks to the General Public via Consumption in Beijing, China. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(6):909. Published 2019 Mar 13.
- Jitaru P, Ingenbleek L, Marchond N, et al. Occurrence of 30 trace elements in foods from a multi-centre Sub-Saharan Africa Total Diet Study: Focus on Al, As, Cd, Hg, and Pb. Environ Int. 2019;133(Pt B):105197.
- Rusin, M., Domagalska, J., Rogala, D. et al.Concentration of cadmium and lead in vegetables and fruits. Sci Rep 11, 11913 (2021).
- Scientific Report Of EFSA- Lead dietary exposure in the European population, 2012
Produkty o niskiej zawartości Pb
Do produktów o najniższej zawartości ołowiu zaliczamy między innymi brukselkę, mleko odzwierzęce, bataty, jajka, makarony czy mango.
| Groceries | Średnia zawartość ołowiu [mg] na 100 g produktu |
| Woda butelkowana | 0,01 |
| bataty | 0,02 |
| Mleko | 0,02 |
| Gin | 0,02 |
| Brussels sprouts | 0,02 |
| Makarony | 0,03 |
| Mango | 0,03 |
| Jajka | 0,03 |
| Ryż | 0,04 |
| Mleko kokosowe | 0,05 |
| Żurawina | 0,05 |
| Margarine | 0,06 |
| Melon | 0,06 |
| Corn | 0,07 |
| Pomidory | 0,07 |
| Asparagus | 0,07 |
| Watermelon | 0,08 |
| Ryby morskie | 0,08 |
| Pepper | 0,08 |
| Kawa rozpuszczalna | 0,08 |
| Plum | 0,08 |
| Strawberries | 0,08 |
| Fasola | 0,09 |
| Garlic | 0,1 |
Attention! Należy pamiętać, że stężenie ołowiu w produktach suszonych może być nawet 8 krotnie wyższe niż w świeżych.
Produkty o wysokiej zawartości Pb
Do produktów o najwyższej zawartości ołowiu zaliczamy między innymi ryby oraz owoce morza, kapustę czy marchewkę.
| Groceries | Średnia zawartość ołowiu [mg] na 100 g produktu |
| Karaś | 1,74 |
| Cabbage | 1,6 |
| Wołowina | 1,56 |
| Krewetki | 1,54 |
| Marchewka | 1,26 |
| Cucumber | 1,2 |
| Carp fish | 1,12 |
| Wędzone ryby | 1,1 |
| Onion | 0,95 |
| Potato | 0,84 |
| Baranina | 0,7 |
| Wieprzowina | 0,39 |
| Banany | 0,34 |
| Olej palmowy | 0,22 |
| Wino czerwone | 0,22 |
| Oliwa z oliwek | 0,21 |
| Kurczak | 0,2 |
| Orzeszki ziemne | 0,19 |
| Groszek | 0,18 |
| Sok winogronowy | 0,18 |
| Sok z czarnej porzeczki | 0,18 |
| Wine, white | 0,17 |
| Masło | 0,16 |
| Cytrusy | 0,14 |
| Sok pomidorowy* | 0,08 |
| Nektar brzoskwiniowy* | 0,05 |
*Pokarmy w postaci płynnej przyjmuje się w większych ilościach niż pokarmy stałe; są one również zazwyczaj lepiej przyswajalne dla organizmu, dlatego też zaliczamy je do produktów o wysokim stężeniu ołowiu.
Sample meal plans
Below you will find sample meal plans developed by Professor Ewa Stachowska.Zalecenia dla osób posiadających wynik zawartości selenu
Obniżenie stężenia selenu W obniżaniu stężenia selenu najskuteczniejszym sposobem jest modyfikacja diety. W tym celu należy ograniczyć spożycie między innymi następujących produktów: orzechy ( głównie brazylijskie, nerkowe, włoskie), rośliny strączkowe (np. soczewica, groch, soja), ryby morskie i owoce morza. Dodatkowo należy wykluczyć suplementację selenem oraz preparatami, wyrobami medycznymi, które zawierają w składzie ten pierwiastek. Podwyższenie stężenia selenu Poniższe przykłady modyfikacji diety przeznaczone są jedynie dla osób posiadających wyniki zawartości selenu (Se) we krwi pełnej lub w surowicy. Służą one do samodzielnego podwyższenia zawartości selenu we krwi bądź w surowicy. W pierwszej kolumnie znajduje się informacja, o ile powinna wzrosnąć zawartość selenu we krwi/surowicy (zawsze celujemy w środek normy podanej na wyniku). Natomiast w kolumnie drugiej jest informacja o ile, powinniśmy zwiększyć podaż selenu z dietą, aby uzyskać odpowiedni wzrost we krwi. Przykładowo, pacjent ma stężenie selenu we krwi 90 µg/l a na wyniku podana jest informacja, że optymalnym poziomem dla niej/niego będzie zawartość selenu we krwi w przedziale 100-110 µg/l. Pacjent jest poniżej zalecanej normy, więc powinien podnieść zawartość selenu we krwi. Zawsze celujemy w środek normy, czyli w tym wypadku będzie to 105 µg/l. Pacjent powinien podnieść poziom selenu we krwi o 15 µg/l (105 µg/l -90 µg/l), w związku z czym należy zwiększyć ilość selenu w diecie o 45 µg/dzień. Przykładowe modyfikacje diety dla tego pacjenta, znajdują się w wierszu 3 poniższej tabeli. Uwaga! Należy pamiętać, że podane propozycje diet są jedynie opcją do rozważenia. Aby otrzymać spersonalizowane zalecenia dietetyczne obejmujące ograniczenia (np. nietolerancje, alergie) i preferencje pacjenta należy zgłosić się do dietetyka. Po 3-6 miesiącach stosowania modyfikacji dietetycznych wskazane jest ponowne oznaczenie stężenia selenu w celu dokonania oceny skuteczności diety.| Wartość o jaką należy zwiększyć stężenie Se w organizmie [µg/l] (informacja zawarta na wyniku) | Ilość selenu obecna w codziennej diecie [µg]* (informacja zawarta na wyniku) | Przykład I | Przykład II |
|---|---|---|---|
| 5 | 10 | orzech brazylijski 1 szt; krówka mleczna 10g | Zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 kropla co 2 dni |
| 10 | 30 | orzech brazylijski 2 szt; soczewica 50g; żurawina 10g | krówka mleczna 20g lub orzech nerkowca 10; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 krople dziennie |
| 15 | 45 | orzech brazylijski 2 szt.; soczewica 50g; żurawina 10g | Zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 1 kropla co 2 dni |
| 20 | 60 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 50g; jajko 1 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 6g | krówka mleczna 60g lub kasza gryczana 75g lub orzech nerkowca 35g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 25 | 75 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 50g; jajko 1 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 20g | orzech brazylijski 20g lub krówka mleczna 100g i kasza gryczana 100g lub orzech nerkowca 100g lub soczewica (czerwona, żółta, brązowa lub zielona) 50g i groch żółty łuskany 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 35 | 105 | orzech brazylijski 3 szt.; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 40g i krówka mleczna 20g lub orzech nerkowca 200g i kasza gryczana 100g lub orzech brazylijski 20g i soczewica (brązowa, – czerwona, zielona, żółta) 50g i krówka mleczna 60g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 40 | 120 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 35g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 45 | 135 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g | orzech brazylijski 40g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g;dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 50 | 150 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 23g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 45g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 55 | 165 | orzech brazylijski 4 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 50g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 60 | 180 | orzech brazylijski 5 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 55g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dzienniee |
| 65 | 195 | orzech brazylijski 6 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 60g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 70 | 210 | orzech brazylijski 7 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt.; świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 65g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
| 75 | 225 | orzech brazylijski 8 szt.; orzech włoski 45g; orzech nerkowca 23g; soczewica 100g; jajko 2 szt. – świeży sok z pomarańczy 250 ml; pieczarka suszona 18g; żurawina 50g; fasola biała 50g; krówka mleczna 40g | orzech brazylijski 70g; orzech nerkowca 30g; orzech włoski 32g; soczewica 50g; kasza gryczana 25g; krówka mleczna 50g; dodatkowo zalecamy suplementację preparatem SEL-BRCA1® w dawce 2 krople dziennie |
Attention It should be noted that the dietary suggestions provided are the only options to consider. To receive personalized dietary recommendations, including any restrictions (e.g., intolerances, allergies), and patient preferences, it is necessary to consult a dietitian.
Po 3-6 miesiącach stosowania modyfikacji dietetycznych wskazane jest ponowne oznaczenie stężenia selenu w celu dokonania oceny skuteczności diety.Według przeglądu piśmiennictwa naukowego na dzień 20.03.2021 za najbardziej kompletny i pogłębiony uznajemy artykuł: Shiqian Hu and Margaret P. Rayman,µ Multiple Nutritional Factors and the Risk of Hashimoto’s Thyroiditis (Thyroid Vol. 27, Number 5, 2017; Mary Ann Liebert Inc. DOI: 10.1089/thy.2016.0635).
W większości prac stwierdza się zmniejszoną częstość chorób tarczycy u osób stosujących suplementację selenem w związku z podwyższeniem poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych, zwłaszcza anty TPO. Suplementacja w dawce około 200 µg selenu dziennie przez okres 6-12 miesięcy u większości osób skutkuje obniżeniem poziomu przeciwciał (P. Zagrodzki, J. Kowalczyk, Znaczenie selenu w leczeniu choroby Hashimoto; Postępy Hig Med Dosw (online), 2014; 68: 1129-1137, e-ISSN 1732-2693); (R. Krysiak, K.Kowalcze, B.Okopień, Hyperprolactinemia attenuates the inhibitory effect of vitamin D/selenomethionine combination therapy on thyroid women with Hashimoto’s thyroiditis: A pilot study. J CLin Pharm Ther. 2020;451334-1341)
Aktualne dane z piśmiennictwa wskazują na celowość rozważenia suplementacji selenem u osób z chorobą Hashimoto, chociaż większość autorów zgadza się z opinią, że brak wciąż aktualnych danych by uznać takie postępowanie za standard.
Ze względu na zebrane przez nas wieloletnie doświadczenie uważamy, że oczekiwania co do przyswajalności bardzo dobrze spełnia opracowany przez nas preparat Sel-BRCA1, dostępny na naszej stronie internetowej read-gene.com
W razie problemów w uzyskaniu zaleceń prosimy o kontakt: eksperci@sel-brca1.pl
Prosimy o zapoznanie się z naszym schematem postępowania w przypadku osób ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto – kliknij tutaj
Address
Grzepnica, ul. Alabastrowa 8
72-003 Dobra (Szczecińska)
72-003 Dobra (Szczecińska)
Phone
Tel: 91 433 42 56
Fax: 91 852 44 33
Fax: 91 852 44 33
office@read-gene.com
laboratory@read-gene.com
laboratory@read-gene.com
Read-Gene S.A. © 2021 | Regulamin Strony | Polityka prywatności | Projekt i realizacja: Market Link
Address
Grzepnica, ul. Alabastrowa 8
72-003 Dobra (Szczecińska)
72-003 Dobra (Szczecińska)
Phone
Tel: 91 433 42 56
Fax: 91 852 44 33
Fax: 91 852 44 33
office@read-gene.com
laboratory@read-gene.com
laboratory@read-gene.com
Read-Gene S.A. © 2021 | Regulamin Strony | Polityka prywatności | Projekt i realizacja: Market Link